دانلود رایگان پاورپوینت سمینار درس هیدرولیک پیشرفته+روند طراحی در سازه های هیدرولیکی
سمینار درس هیدرولیک پیشرفته
موضوع سمینار : بررسی پدیده ضربه قوچ در لوله در اثر عملکرد پمپ و روش های کنترل آن
استاد راهنما : آقای دکتر رخشنده رو - ارائه دهنده : علی روزی طلب
دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران گرایش سازه های هیدرولیکی
دانشگاه شیراز - سال 1390
روند طراحی در سازه های هیدرولیکی
استاد:جناب آقای دکتر طالب بیدختی
گردآورندگان: بابک نیک بخت و علی روزی طلب
فایلهای پاورپوینت شامل( 43 صفحه+11 صفحه)
برای دانلود اینجا کلیک کنید...
http://www.4shared.com/rar/sXbUeJUyba/Design_procedurehydrolicdam.html
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان
برچسبها: پاورپوینت, سمینار درسی, هیدرولیک پیشرفته, روند طراحی در سازه های هیدرولیکی

پروژه حاضر به همراه فایلهای پیوست (فایل متلب، فایل اکسل و فایل نرم افزار surfer) حل نمونه سوال مربوط به تراوش دو بعدی می باشد که به دو روش تفاضل محدود و المان محدود حل شده و در نهایت این دوروش با هم مقایسه گردیده است.
رمز : www.khosrovani.blogfa.com
برای دانلود اینجا کلیک کنید...
برچسبها: پروژه, تراوش دو بعدی, روش تفاضل محدود, المان محدود
دانلود رایگان فایل اتوکد نقشه حوضچه شیر توزیع آب
نقل قول :
فایل اتوکد شامل: پلان نوع و تعداد میله گرد های مصرفی ابعاد حوضچه
برای دانلود اینجا کلیک کنید...
http://s1.picofile.com/file/7711590107/MAN_HOLES_www_ab_fa_ir_.rar.html
برچسبها: فایل اتوکد, نقشه اتوکد, حوضچه شیر توزیع آب
دانلود رایگان فایل اتوکد نقشه های حوضچه فشار شکن
نقل قول :
در این پست سری نقشه های اتوکد اجرایی احداث حوضچه های فشار شکن مورد استفاده در خطوط انتقال آب شامل : لیستوفر ابعاد پلان آرماتوربندی
برای شما مهندسین و دانشجویان گرامی قرار خواهیم داد. لازم به ذکر است این نقشه ها شامل دو نوع بوده که اولی مصوب وزارت نیرو بوده و دیگری طراحی شرکت مشاور. امیدوارم مورد قبول واقع شود
برای دانلود نقشه حوضچه فشار شکن – مشاور اینجا کلیک کنید...
http://s4.picofile.com/file/7966591177/fesharshekan_www_ab_fa_ir_.dwg.html
برای دانلود نقشه حوضچه فشار شکن – وزارت نیرو اینجا کلیک کنید...
http://s4.picofile.com/file/7966590749/fesharshekan_niroo_www_ab_fa_ir_.dwg.html
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: فایل اتوکد, نقشه, نقشه های حوضچه, فشار شکن
دانلود رایگان پاورپوینتهای طرح های برتر بتنی در سال ۹۲
نقل قول :
طرح های برتر بتنی در سال ۹۲ ، در یازدهمین همایش روز بتن در مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی معرفی شدند. در این مراسم از معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران به علت نوع و اجرای بتن تقاطع بزرگراه شهید باکری با آزاد راه تهران- کرج و تونل نیایش تجلیل شد. همچنین در این مراسم از کارفرمایان، مشاوران، طراحان و اجرا کنندگان برج خنک کننده نیروگاه سیکل ترکیبی شیرکوه یزد و سدانحرافی افزر قدردانی شد....
پلهای تقاطع بزرگراه شهید باکری با آزاد راه تهران-کرج طرح برتر بتنی ۹۲
کارفرما: شهرداری تهران
مشاور طرح و ساخت : گروه مهندسین مشاور هرازراه
پیمانکار طرح و ساخت: شرکت جنرال مکانیک
سد انحرافی افزر
کارفرما : شرکت سهامی آب منطقه ای استان فارس
مشاور : شرکت مهندسین مشاور مهاب قدس
پیمانکار : شرکت جنوب سازه
کارفرما : شهرداری تهران
مجری: سازمان مهندسی وعمران شهر تهران
مشاور : مشــارکت مهندسیــن مشــاور پــژوهش عمــران راهـوار – D2 Consult اتریش
پیمانکار بخش غربی : مشارکت مجتمع عمرانی ایرانشهر – شرکت ساختمانی تابلیه – CITIC
پیمانکار بخش شرقی : قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) - قرب نوح (ع) – مؤسسه حراء
رمز عبور : www.asreomran.ir
برای دانلود به ادامه مطلب مراجعه نمایید...
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: پاورپوینت, طرح های برتر بتنی, پلهای تقاطع بزرگراه شهید باکری, سال ۹۲
ادامه مطلب...
دانلود رایگان فایل ابزار دقیق سد های بتنی

برای دانلود اینجا کلیک کنید...
http://trainbit.com/files/6847529884/abzar-daghigh%28khaledicivil.blogfa.com%29.rar
لینک کمکی برای دانلود اینجا کلیک کنید...
http://icivil.ir/short/?abzar-daghigh9206
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: ابزار دقیق, سد های بتنی
دانلود رایگان پاورپوینت انواع سدها و سرریزها

انواع سدها عبارتند از : سدهای خاکی، سدهای سنگریز، سدهای بتنی وزنی، سدهای بتنی قوسی، سدهای بتنی پشت بند دار، سدهای لاستیکی و …
انواع سر ریزها عبارتند از : سرریزهای ریزشی، سرریزهای اوجی، سرریزهای جانبی، سرریزهای شوت، سرریزهای مجرایی، سرریزهای تونلی، سرریزهای نیلوفری و
برای دانلود اینجا کلیک کنید...
http://s3.picofile.com/file/7405539137/Banaha.rar.html
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: پاورپوینت, انواع سدها, سرریزها
دانلود رایگان جزوه ی پاورپوینت مهندسی سد و پی (دکتر پلاسی-دانشگاه تهران)
برای دانلود پاورپوینت روی لینکهای زیر کلیک کنید...
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: پاورپوینت, جزوه, مهندسی سد و پی, دکتر پلاسی
پروژه مناسب دانشجویی برای طراحی سد و سرریزها با استفاده از برنامه های اکسل و متلب
برای دانلود اینجا کلیک کنید...
http://geranmehr.persiangig.com/3/HydraulicStructure-web.zip
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: دانلود, جواب تکالیف, پروژه های درسی, طراحی سازه های هیدرولیکی
دانلود مطالعه سدهای رودخانه اندوقان شهرستان جوین و تعیین ابعاد طراحی سرریز
روندیابی سدهای رودخانه اندوقان شهرستان جوین با HE-CHMS و تعیین ابعاد طراحی سرریز

نقل قول :
در فایل زیر رودخانه اندوقان شهرستان جوین با HE-CHMS شبیه سازه شده است.
در این رودخانه ابتدا هیدروگراف با دبی پیک 144 متر مکعب در ثانیه وارد
مخزن بند خاکی A'6-2 (مخزن پر است) می شود. سپس از روی سرریز لبه تخت به
عرض 40 متر و بدون تغییر مقدار دبی پیک عبور می نماید. سپس هیدروگراف در
طول 1 کیلومتر در رودخانه روند می شود (با روش روندیابی موج سینماتیک). باز
هم دبی تغییر محسوس نمی نماید. در مرحله بعد هیدروگراف وارد مخزن بند خاکی
A'6-1 (مخزن پر است) می شود. سپس جریان از روی سرریز اوجی به طول 30 متر و
ارتفاع 3/5 متر (P=3.5 m) عبور می نماید. این بار دبی پیک به حدود 120 متر
مکعب در ثانیه کاهش می یابد. تمامی این فرایند در مدل HEC HMS شبیه سازی
شده است.
آقایان مهندسین محمد رضا راهنورد (شرکت مشاور تکاب سبز طوس) و
ابراهیم فلاح تفتی (شرکت مشاور مهار سیلاب خراسان) و حسن عباسپور (شرکت
مشاور کشت گستر خراسان) بوسیله مشورت و خرد جمعی، عرض مناسب سرریز را طراحی
نمودند. این فایل بخصوص برای دانشجویان و مهندسی طراح بسیار کاربردی و
مفید خواهد بود. لطفا نظر بدهید.
برای دانلود اینجا کلیک کنید...
http://www.4shared.com/rar/0jxoA0wV/Andoghan_River_and_Dam_Routing.html
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: دانلود, مطالعه سد, رودخانه اندوقان, شهرستان جوین
دانلود فایل اکسل آنالیز و پایداری سد
برای دانلود اینجا کلیک کنید...
http://www.4shared.com/office/v4oD3T1z/Dam_Stability_Analysis.htm
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: دانلود, فایل اکسل, آنالیز و پایداری سد, مهندس حسن فراهانی
دانلود پاورپنت انواع سدها و سرریزها
انواع سدها عبارتند از :
سدهای خاکی، سدهای سنگریز، سدهای بتنی وزنی، سدهای بتنی قوسی، سدهای بتنی پشت بند دار، سدهای لاستیکی و …
انواع سر ریزها عبارتند از :
سر ریزهای ریزشی، سر ریزهای اوجی، سر ریزهای جانبی، سر ریزهای شوت، سر ریزهای مجرایی، سر ریزهای تونلی، سر ریزهای نیلوفری و …
برای دانلود از ایران سازه اینجا کلیک کنید...
برچسبها: دانلود, پاورپنت, انواع سدها و سرریزها, مهندس حسن فراهانی
بازدید های مجازی از سد های (اسفراین-شیریندره-چری-شیروان-سیاه بیشه-مسجد سلیمان-کرخه)
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: بازدید های مجازی, سد ها, اسفراین, شیریندره
دانلود گزارش کار آزمایشگاه - آشنایی با سر ریز تیغه ای و تعیین دبی عبوری از آن
(گزارش کار ازمایشگاه سیالات و هیدرولیک کانالهای روباز)
نقل قول :
هدف
هدف از انجام اين آزمايش آشنایی با سر ریز تیغه ای و تعیین دبی عبوری از آن می باشد.
تئوری
سرریز های تیغه ای معمولا برای تنظیم جریان در رودخانه هاو کانالهای روباز استفاده می شود . اگر ارتباط بین دبی وعمق جریان مشخص باشد میتوان در هر لحظه تنها با اندازه گیری عمق ، میزان جریان عبوری را مشخص نمود .سرریز تیغه ای یکی از سازه هایی است که این امکان را در اختیار میگذارد .
سر ریز تیغهای ممکن است به اشکال مختلف ساخته شود .دو نوع مختلف آن شامل سر ریز تیغه ای با مقاطع مربع مستطیل و مثلثی است . برای یافتن مشخصات جریان بر روی سرریز تیغه ای می توان از رابطه برنولی استفاده کرد.اگر رابطه برنولی بین نقطه در بالادست ونقطه در پایین دست،در روی سرریز نوشته شود ، با صرفنظر از افت انرژی خواهیم داشت :
پسورد : spow
برای دانلود اینجا کلیک کنید...
http://s2.picofile.com/file/7313435692/sarriz_tigheii.rar.html
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: دانلود, گزارش کار, آزمایشگاه, آشنایی با سر ریز
منبع : شرکت مدیریت منابع آب ایران
نمایش آنلاین مشخصات سد های ایران به تفکیک استانها و حوضههای آبریز

مشخصات سدهای ایران اعم از موقعیت، اهداف،پیشرفت فیزیکی،هیدرولوژی، مشخصات سد، سیستم انحراف، برآوردهای اقتصادی، وضعیت اعتباری و... هم سدهای در حال بهره برداری و هم سدهای در حال احداث به تفکیک حوضه های آبریز اصلی، حوضه های آبریز فرعی، به تفکیک استانی و نیز آمار و نمودار سد در ادامه مطلب ارائه شده است...
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: نمایش آنلاین, مشخصات, سد های ایران, به تفکیک استانها
استاد رضوی
فایل رمزی ویژه دانشگاه آبادان دارند
برای دریافت رمز از دانشگاه آبادان اقدام نمایید...
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: دانلود, جزوه, اصول سد, استاد رضوی
دانلود مباني محاسبات اقتصادي طرحهاي توسعه منابع آب
نشريه شماره 215
تاريخ ابـلاغ : 11/02/1380 تاريخ اجـرا : 11/02/1380 تاريخ تصـويب : 11/11/1379
نقل قول :
تشريح و توضيح ضوابط مربوط به همسان سازي عوامل موثر در محاسبات هزينه ها و فايده هاي طرح هاي توسعه منابع آب...
به حجم 1.34 مگابایت
در فرمت پی دی اف (pdf)
لینک دانلود :
http://tec.mporg.ir/saman/Zavabet/download.aspx?fname=CODE215.pdf
لینک دانلود از ایران سازه
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: دانلود, محاسبات اقتصادي, مباني طرحها, توسعه منابع آب
دانلود راهنماي بازرسي در سدهاي بزرگ
نشريه شماره 216
تاريخ ابـلاغ : 11/02/1380 تاريخ اجـرا : 11/02/1380 تاريخ تصـويب : 11/11/1379
نقل قول :
ارائه سطوح مختلف بازرسي براي حصول اطمينان از ايمني سد هاي بزرگ و سازه هاي وابسته در دوره هاي مختلف بهره برداري و در شرايط عادي و اضطراري...
به حجم 1.16 مگابایت
در فرمت پی دی اف (pdf)
لینک دانلود :
http://tec.mporg.ir/saman/Zavabet/download.aspx?fname=CODE216.pdf
لینک دانلود از ایران سازه
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: دانلود, دوره هاي مختلف بهره برداري, شرايط عادي و اضطراري, راهنماي بازرسي
دانلود رایگان كتاب فارسی سدسازی

به حجم 8.8 مگابایت
در فرمت فشرده (rar)
لینک اتصال دانلود :
http://www.ben-geotech.com/post/23
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: دانلود رایگان, كتاب فارسی, سدسازی, مهندس حسن فراهانی
دانلود فایل اکسل جداول خام محاسبه پیشرفت فیزیکی و ریالی یک سد
محاسبه ارزش حاصله، تحلیل زمان و هزینه، بودجه بندی و صورت وضعیت های پیمان.xls
لینک دانلود از ایران سازه
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
بازدید آنلاین مجازی از سد و نیروگاه
( طرح کرخه - طرح مسجد سلیمان )
مدلسازی بسیار جالب از سد و نیروگاه
نقل قول :
بازدید مجازی از سد و نیروگاه و ساحل سد کارون 4 اخیرا شرکت توسعه منابع آب و نیروی انسانی وزارت نیرو امکان بازدید مجازی از سد و نیروگاه و نیز ساحل سد کارون 4 نموده که هر چند که به دو صورت تصاویر با کیفیت بالا و تصاویر با کیفیت پائین رو شامل میشه ولی اگه به اینترنت پر سرعت دسترسی داشته باشید و به تماشای تصاویر با کیفیت بالا اقدام کنید بازدید از اون خالی از لطف نیست البته در این بخش میتونید به اطلاعات پایه و فنی مربوط به سد دسترسی داشته باشید...

http://fa.iwpco.ir/Karkhe
http://fa.iwpco.ir/karkhe/Virtualus_vizitas/Virtualus_vizitas.aspx
http://fa.iwpco.ir/MasjedSoleiman
http://fa.iwpco.ir/MasjedSoleiman/Virtualus_vizitas/Virtualus_vizitas.aspx
http://fa.iwpco.ir/Karun3
http://fa.iwpco.ir/Karun4
محاسبات آنلاین با نرم افزار تحت وب تعیین حریم کمی رودخانه ها مدل DLSRS

دستورالعمل تعیین حریم کمی رودخانه ها به همراه مثال
تهيه و تدوين: معاونت حفاظت و بهره برداري
دفتر مهندسي رودخانه ها و سواحل
سال 1389
در ادامه مطلب
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
ادامه مطلب...
در يك تقسيم گسترده هدف از ساخت سد را يك يا چند مورد از موارد زير تشكيل مي دهد.
-1 كشاورزي(تامين آب مورد نََيازي كشاورزي، احياء ارازي موات و نيمه موات)
-2 تامين آب شرب و بهداشتي مردم
-3 مصارف صنعتي در رفع- نيازهاي مربوط
-4 كنترل سيلاب و تنظيم جريان رودخانه ها و سيلاب ها
-5 نيروگاه هاي برق- آبي و تأمين انرژي
-6 افزايش ارتفاع جهت انحراف آب
-7 كشتيراني و حمل و نقل
-8 حفظ محيط زيست حيوانات وحشي و ماهيگيري
انواع سدها:
سدها را مي توان براساس معيارهاي مختلف تقسيم بندي نمود ازجمله اين معيارها عبارتند از:
-1 نوع استفاده و بهره برداري 2- طراحي هيدروليتكي
-3 مصالح بدنه 4- سختي 5- رفتار سازه اي
انواع سدها بر اساس نوع بهره برداري:
-1 سدهاي مخزني(ذخيره اي) 2- سدهاي انحرافي
-3 سدهاي تاخيري 4- سدهاي موقتي
جزوه فارسی در 39 صفحه
لینک دانلود از ایران سازه
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
گزارش بازدید از طرح ساختمان سد زیردان و شبکه آبیاری و زهکشی
دستگاه اجرايي : شركت سهامي آب منطقه اي سيستان و بلوچستان
موقعيت جغرافيايي : سد مخزني زيردان در حدود ۱۴۰ كيلومتري شمال غربي چابهار بر روي رودخانه كاجو احداث ميشود.
چکیده مقاله :
اهداف طرح : تامین آب شرب شهرهای چابهار و کنارک تامین آب کشاورزی برای
آبیاری 3800 هکتار از اراضی دشت پیرسهراب به میزان سالانه حدود 51 میلیون
متر مکعب...
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
ادامه مطلب...
ساختمان و ساختار نيروگاه آبی
امروزه تمامی كشورهای جهان به توسعه منابع انرژی خود به عنوان شرط بنيادين رشد و شكوفائی اقتصادی و توسعه پايدار نظر می كنند . پيش بينی می شود ميزان مصرف برق در چهار دهه آينده از پانزده هزار ميليارد كيلو وات ساعت در سال به چهل وپنج هزار ميليارد كيلو وات ساعت در سال برسد.در دنيای امروز روشهای متنوعی برای توليد برق وجود دارد % 5 /63 توليد انرژی برق دنيا با استفاده از انرژی حرارتی% 19بااستفاده از انرژی آب% 17 با استفاده از انرژی هسته ای% 5 / 0 نيز با استفاده از ساير انرژيها صورت می گيرد امروزه ويژگيهای مثبت توليد برق با استفاده از انرژی آب باعث شده اند كه توسعه نيروگا ههای برق آبی مورد توجه قرارگيرد به گونه ای كه طی سالهای 1990 تا 2000 ميلادی احداث اين نيروگاهها از رشدی بالای20% برخوردار بوده است . ..
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
ادامه مطلب...
انواع سد ( جزوه فارسی - مهندس ایمان الیاسیان )
مقدمه :
استفاده بهينه از آب در كشوري چون ايران كه از نظر اقليمي داراي وضعيت خشك تا نيمه خشك است از اهميت فراواني بخصوص در گسترش و توسعه فعاليتهاي كشاورزي برخوردار است. بهره برداري بهينه از اين منابع آبي براي اين منظور جز با توجه كامل به معيارهاي اقتصادي و اجتماعي ممكن نيست. توجه به هزينهها و فوائد اجتماعي در تخصيص منابع آب و در بهبود عملكرد اقتصادي بخش آب اهميت دارد. از طرف ديگر روشهاي بهره برداري از منابع آب و بخصوص منابع آب سطحي چون رودخانه متفاوت است كه هر كدام از اين روشها داراي ويژگيهاي خاص بوده و در شرايط متفاوت رودخانه و زمانهاي برداشت، عملكردهاي متفاوتي را از خود نشان ميدهد كه بررسي و ارزيابي آنها در بهبود استحصال آب نقش مؤثري دارد. بررسي عملكرد اين روشها علاوه بر مقايسه اقتصادي و اجتماعي نقاط قوت و ضعف را نمايان ساخته و ميتواند در انتخاب روش برداشت در شرايط مختلف منطقه و رودخانه مؤثر باشد و حد اقل مشكلات را در بهره برداري ايجاد نمايد. سدها سازه هايي هستند كه در مسير رودخانه و براي ذخيره سازي منابع آب رودخانهها احداث ميشوند . به طور كلي سدها به منظور استفاده آب ذخيره شده در پشت آنها براي آبياري، شرب انسان و دام، توليد نيروي برق، جلوگيري از طغيانها و سيلابهاي و جلوگيري از صدمه زدن به تأسيسات و روستاهاي پايين دست و فرسايش و تخريب آبخيز كاربرد دارند.
جزوه فارسی در 60 صفحه
به حجم 5.57 مگابایت
پسورد فایل : www.civilz.com
لینک دانلود :
http://civilz.com/dl2/download.php?id=42
لینک کمکی دانلود از ایران سازه
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
عنوان: " انواع سد و برخي نكات مورد تامل در حين اجرا "
تهيه كننده : آزرميدخت يزداني جزي
زمستان 88

مقدمه:
استفاده بهينه از آب در كشور ي چون ايران كه از نظر اقليم ي داراي وضعيت خشك تا نيمه خشك است از اهميت فراواني بخصوص در گسترش و توسعه فعاليتهاي كشاورزي برخوردار است . بهره برداري بهينه از اين منابع آبي براي اين منظور جز با توجه كامل به معيارهاي اقتصادي و اجتماعي ممكن نيست . توجه به هزينه ها و فوائد اجتماعي در تخصي ص منابع آب و در بهبود عملكرد اقتصاد ي بخش آب اهميت دارد. از طرف ديگر روشهاي بهره برداري از منابع آب و بخصوص منابع آب سطحي چون رودخانه متفاوت است كه هر كدام از اين روشها داراي ويژگي هاي خاص بوده و در شرايط متفاوت رودخانه و زمانهاي برداشت ، عملكردها ي متفاوتي را از خود نشان مي دهد كه بررسي و ارزيابي آنها در بهبود استحصال آب نقش مؤثري دارد. بررسي عملكرد اين روشها علاو ه بر مقايسه اقتصادي و اجتماعي نقاط قوت و ضعف را نمايان ساخته و مي تواند در انتخاب روش برداشت در شرايط مختلف منطقه و رودخانه مؤثر باشد و حد اقل مشكلات را در بهر ه برداري ايجاد نمايد. سدها سازه هايي هستند كه در مسير رودخان ه و براي ذخيره سازي منابع آب رودخانه ها احدا ث مي شوند ...
در ادامه مطلب
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
ادامه مطلب...
نحوه طراحی سرریز اوجی در سدها
![[تصویر: onlinechannel_fig04-250.jpg]](http://ponce.sdsu.edu/onlinechannel_fig04-250.jpg)
فایل پیوست شامل نحوه طراحی اوجی در سدها به زبان ساده می باشد.
به حجم 693 کیلوبایت
در فرمت پی دی اف (pdf)
شرمنده ...برای دریافت این فایل نیاز به عضویت در سایت iiiwe.com است ...
لینک دانلود:
http://www.iiiwe.com/file/attachment/article/oji_dam_design/ogee.pdf
در وب سایت زیر که به زبان فارسی است موارد زیر را می توانید ببینید یا دانلود کنید:
- چند نرم افزار مربوط به مکانیک خاک و سنگ
- فیلمهای کوتاه در ارتباط با سدهای ایران
- گزارش فنی زلزله بم
- دایره المعارف سدهای ایران
- ....
آدرس سایت :
http://physics.uwstout.edu/geo/index.htm
--------------------------------------------------------------------------------
در وب سایت زیر می توانید اطلاعاتی در زمینه طراحی سد، طراحی راه و پایداری شیب بیابید.
http://www.dur.ac.uk/~des0www4/cal/
--------------------------------------------------------------------------------
http://www.ussdams.org
سایتهای زیر مربوط به کشور آمریکا بوده و مطالب و مقالات مفیدی را دارا می باشند.در زمینه های متفاوت
www.usbr.gov
http://www.usace.army.mil/publications
--------------------------------------------------------------------------------
برای مشاهده نرم افزارهای فارسی مهندسی ژئوتکنیک به وب سایت زیر مراجعه کنید.
http://www.afkhami.com
سرریز

سازه ای که آب اضافی را خصوصاً به هنگام سیلاب که جریان آب به بدن سد صدمه وارد می آورد و امکان دارد باعث تخریب آنها شود، دفع میکند. در حقیقت این نوع سازه، تخلیه کننده دریاچه سد در مواقع اضطراری میباشد. مهمترین و حساسترین بخش در سازه های آبی، سرریز میباشد. درحقیقت اگر سرریز یک سد به درستی محاسبه و احداث گردد، مشکل ناپایداری سازه و بحث سیلاب در آن منطقه را نخواهیم داشت.
در ادامه مطلب
ادامه مطلب...
اجرای ترانزیشن یک تونل از مقطع دایره به مربع در خروجی تونل
فايل اتوکد سه بعدی
به حجم 342 کیلوبايت
در فرمت فشرده rar
![[تصویر: onlinechannel_fig04-250.jpg]](http://ponce.sdsu.edu/onlinechannel_fig04-250.jpg)
C = (2/3)3/2(g)1/2
Q = CLH3/2
INPUT DATA:
Units selected: SI (metric) or U.S. Customary
Hydraulic head H: ! (m) or (ft)
Weir length L: ! (m) or (ft)
INTERMEDIATE CALCS:
Grav. acceleration [ g ]: 9.81 m s-2 or 32.17 ft s-2
Discharge coefficient C: 1.704 m1/2 s-1 or 3.087 ft1/2 s-1
OUTPUT:
Discharge Q: ? m3 s-1 or cfs
منبع : مهندس امیدی
شرح خدمات مطالعات تعيين حد بستر و حريم رودخانه يا مسيل نشريه شماره 276
لینک دانلود :
لينك كمكي
Hazardous Area Wall Charts
در فرمت فشرده [Zip]
PASS : www.elceneman.mihanblog.com
گزارش مطالعات مرحله اول سد کرخه
گزارش جالبی از مراحل مطالعه ساختگاه یک سد خاکی است.
به حجم 5.07 مگابايت
در فرمت فشرده [rar]
پسورد: pasargad
لينك كمكي
- تأمین آب آشامیدنی شهرها، آبیاری دشت های کشاورزی و تأمین آب واحدهای صنعتی.
- مهار سیلابهای فصلی و کاهش خطر تخریبی آنها.
- تولید برق با احداث نیروگاههای آبی در محدوده سدها...
ادامه مطلب...
كتاب پايه مكانيك خاك
کتاب مهندسی خاک مسلح
Reinforced Soil Engineering ( )Advanced in Research and Practice
A Series of Reference Books and Textbooks
Editor
Michael D. Meyer
Department of Civil and Environmental Engineering
Georgla Institute of Technology
Atlanta, Georg-ia
1. Preliminary Design of Bridges for Architects and Engineers
2. Concrete Formwork Systems
3. Multilayered Aquifer Systems: Fundamentals and Applications
4. Matrix Analysis of Structural Dynamics: Applications and1 Earthquake
Michele Melaragno
Awad S. Hanna
Alexander H.-D. Cheng
Engineering
Franklin Y. Cheng
Barry R. Doyle
Gregory J. Hancock, Thomas M. Murray, and Duane S. EllifriLt
tems: Second Edition, Revised and Expanded
Patrick H. McDonald
8. Handbook of Pollution Control and Waste Minimization
edited by Abbas Ghassemi
9. Introduction to Approximate Solution Techniques, Numerical Modeling,
and Finite Element Methods
Victor N. Kaliakin
and Foundation Engineering
V. N. S. Murthy
Calin M. Popescu, Kan Phaobunjong, and Nuntapong Ovararin
Expanded
Reuben H. Karol
5. Hazardous Gases Underground: Applications to Tunnel Engineering
6. Cold-Formed Steel Structures to the AISI Specification
7. Fundamentals of Infrastructure Engineering: Civil Engineering Sys-
10. Geotechnical Engineering: Principles and Practices of Soiil Mechanics
11. Estimating Building Costs
12. Chemical Grouting and Soil Stabilization: Third Edition, Revised and
13. Multifunctional Cement-Based Materials
14. Reinforced Soil Engineering: Advances in Research and Practice
Deborah D. L. Chung
Hoe I. Ling, Dov Leshchinsky, and Fumio Tatsuoka
Additional Volumes in Production
Project Scheduling Handbook
Jonathan F. Hutchings
مطلب در مورد سرریز لبه پهن (broad-crested weir)
نقل قول:
بر مبنای تقاضای برخی دوستان مطالبی در مورد سرریزهای لبه پهن براتون جمع آوری کردم که واقعا میتونن مفید باشن فقط متاسفانه چون فرصت ترجمه مطالب رو نداشتم اصل مطالب رو به صورت زبان انگلیسی براتون گذاشتم البته فهم مطالب علمی به زبان اصلی به نظر من راحت تره ..به هر حال امیدوارم براتون قابل استفاده باشه .
2- مطلب شماره 2
General Design & Construction Considerations for Earth & Rockfill Dams
US Army Corps of Engineers - Engineer Manual
This Manual presents fundamental principles underlying the design & construction of earth and rock-fill dams. The general principles presented herein are also applicable to the design and construction of earth levees
مهندسی زلزله سد های بتنی ،طراحی ، اجرا
In this book, the committee evaluates current knowledge about the earthquake performance of concrete dams, including procedures for investigating the seismic safety of such structures. Earthquake Engineering for Concrete Dams specifically informs researchers about state-of-the-art earthquake analysis of concrete dams and identifies subject areas where additional knowledge is needed
مانیتورینگ ( کنترل حرکت ) سد با روش ژئوفیزیکال
Monitoring of Tailings Dams with Geophysical Methods
Ganesh Mainali
Luleå University of Technology
Department of Chemical Engineering and Geosciences
Division of Ore Geology and Applied Geophysics
فایل پاورپوینت مدل کردن سد علویان با Plaxis
( حجم فایل 1.7 مگابایت )
فایل پی دی اف مدل کردن سد علویان با Plaxis
( حجم فایل 2.2 مگابایت )
منبع : مهندسی ژئوتکنیک و مهندسی خاک و پی
Earthquake response of concrete gravity dams
Chopra, Anil K.; Chakrabarti, Parthasarathi; Gupta, Sunil
UCB/EERC-80/01, Earthquake Engineering Research Center, University of California, Berkeley, 1980-01, 210 pages (540/C49/1980)
A general procedure is presented for the analysis of the response of concrete gravity dams, including the dynamic effects of impounded water and flexible foundation rock, to the transverse (horizontal) and vertical components of earthquake ground motion. The problem is reduced to one in two dimensions, considering the transverse vibration of a monolith of the dam. The system is analyzed under the assumption of linear behavior for the concrete, foundation rock, and water. The complete system is considered to comprise three substructures--the dam, represented as a finite element system; the fluid domain, as a continuum of infinite length in the upstream direction; and the foundation rock region, as a viscoelastic halfplane. The structural displacements of the dam are expressed as a linear combination of Ritz vectors, chosen as normal modes of an associated undamped dam-foundation system. The modal displacements due to earthquake motion are computed by synthesizing their complex frequency responses using fast Fourier transform procedures. The stress responses are calculated from the modal displacements. The response of idealized dam cross sections to harmonic horizontal or vertical ground motion is presented for a range of important system parameters characterizing the properties of the dam, foundation rock, and impounded water. Based on these results, the authors investigate and present conclusions concerning the separate effects of fluid-structure and foundation-structure interaction, and the combined effects of the two sources of interaction on the dynamic response of dams.
لینک دانلود مستقیم:
http://ifile.it/nj7cw3p/EERC-80-01.pdf
یا
http://www.4shared.com/file/257687637/bd...80-01.html
یا
http://www.mediafire.com/file/modzjmmt32...-80-01.pdf
بررسی دلایل فرسایش و تخریب سازه هاي انتقال زهکشها و سازههاي حفاظتی شبکه ها
(مطالعه موردي در زهکشهاي شبکه هاي آبیاري مارون)
نوشته :
منصور نوعی 1 محمدرضا بهروزنیا 2 محمدباقر نحوي 3
فیلم آموزشی مراحل ساخت سد کارون 3

با توجه به استقبالی که از فیلم آموزشی پل های کارون 3 از طرف دانشجویان عمران بعمل آمد در راستای هدف افزایش دید مهندسی شما عزیزان و آشنایی با نحوه اجرای پروژه های عظیم ملی اینک فیلم آموزشی سد کارون 3 ....
ادامه مطلب...
مهندسي ارزش در نحوه اجراي ديوار آب بند بتن پلاستيكي سد خارج از بسترقيقاج
چهاردهمين كنگره ملي مهندسي عمران
سيد مهدي عصمت ساعتلو 1، عليرضا پرويشي 2 ، محمدباقررنجبر باغميشه 3
-1 دانشجوي كارشناسي ارشد مهندسي عمران آب،باشگاه پژوهشگران جوان،دانشگاه آزاد واحد مهاباد
-2 دانشجوي دكتري تاسيسات آبي،دانشگاه آزاد واحد علوم تحقيقات تهران
-3 كارشناس ارشد زمين شناسي مهندسي،دانشگاه تربيت مدرس
Meh_scat@yahoo.com
Ranjbar_m2006@yahoo.com
ساختار فايل: PDF/Adobe Acrobat
برای دانلود اینجا کلیک کنید...
http://s1.picofile.com/file/7550915913/mohandesi_arzesh_hfarahani48_.pdf.html
یا
http://www.ccsofts.com/14IntCivCong/mohandesi%20arzesh.pdf
بازگشت به صفحه اصلی وبلاگ مهندسی عمران راه و ساختمان(مهندس حسن فراهانی)
برچسبها: دانلود, مقاله, مهندسي ارزش, اجراي ديوار آب بند
كاربرد روش مهندسي ارزش در طراحی سد و تونل انتقال آب گاوشان
امير فرجي آزاد
چكيده
ساختار فايل: PDF/Adobe Acrobat
Slide 5.0 is the most comprehensive slope stability analysis software available, complete with sensitivity, probabilistic and back analysis capabilities. This 2-D program combines an attractive, easy to use CAD based graphical interface with a wide range of modeling and data interpretation options that enable you to perform analyses more thoroughly, more quickly.
This book presents Instructions, standards, and procedures for use in the design of small dams. It is intended to serve primarily as a guide to safe practices for those concerned with the design of small dams in public works programs in the United States

File Size : 36.1 MB
سدهای قوسی از انواع سدهای با اضافه ظرفیت باربری بالا و خصیصه ی خود
انطباقی و برتری نسبت ایمنی به قیمت بهره می برند. هر چه سد قوسی مرتفع تر و
بزرگتر باشد، به همان نسبت شرایط زمین شناسی محل سد پیچیده تر بوده و
ظرفیت مخزن نیز بزرگ تر خواهد بود. بنابراین، در صورت وقوع هر گونه خرابی
در این سدها، اقتصاد ملی متحمل زیان فراوان شده و زندگی و دارایی مردم در
معرض خطر قرار خواهد گرفت. در نتیجه، خسارت بالای ناشی از فروریزی سد نشان
دهنده ی اهمیت بالایی است كه باید به ارزیابی و نظارت بر مسائل امنیتی سد
اختصاص داده شود. 
درحال حاضر، مهمترین
اهداف در بررسی های امنیتی در این زمینه شامل، تئوری مقاومت، تئوری
پایداری، تئوری قابلیت اتكاء، تئوری صدمات شكستگی به همراه تحلیل های شبیه
سازی عددی، تست مدل ژئوهندسی، ارزیابی و تحلیل بالعكس داده ها و غیره می
باشد. با این وجود، این اهداف، دور از اصول تئوریكال علمی و اقبال از سوی
چرخه ی مهندسین سد می باشد. این مقاله درباره ی پیشرفت های صورت گرفته در
زمینه ی سدهای قوسی و زیان و خسارت ناشی از فروریزی این سدها و خلاصه ای بر
تئوری های اصلی موجود و اهداف ارزیابی های امنیتی سدهای قوسی بوده و نقاط
ضعف این تئوری ها و اهداف را تحلیل كرده و مشكلات موجود بر سر راه تحقیقات
آینده را مورد اشاره قرار داده و نهایتاً به مسائل و موضوعات حیاتی و نقاط
مشكل ساز به عنوان ارزیابی های امنیتی سدهای قوسی می پردازد
برای مطالعه متن کامل به ادامه مطلب بروید.
ادامه مطلب...
سد کرخه نخستین سد بزرگ با طراحی و اجرای داخلی و نخستین تجربه مدیریت پروژه کلان در صنعت سدسازی بوده است .سد مخزنی و نیروگاه برق آبی کرخه در فاصله 24 کیلومتری شمال غرب اندیمشک در استان خوزستان احداث گردیده است .
مشخصات بدنه سد :

نوع : خاکی با هسته رسی
حجم کل
بدنه سد : 32.5 میلیون متر مکعب
تراز تاج سد : 234 متر از سطح دریا
ارتفاع
سد لز پی : 127 متر
طول تاج سد : 3030 متر
عرض تاج سد : 12 متر
حداکثر
عرض سد در پی : 1100 متر
برای مطالعه متن کامل به ادامه مطلب بروید.
ادامه مطلب...
سد وزني - قوسي كريت در نزديكي طبس كه در سال 1350 ميلادي احداث گرديد، با
ارتفاع 60 متر تا اوايل قرن بيستم بلندترين سد جهان بوده است و ميتواند به
عنوان يك نمونه عالي مهندسي ارزش غريزي و طراحي و ساخت بهينه سد، الهام
دهنده مهندسين آب در سراسر جهان باشد كه مهمترين چالشهاي بشر در قرن بيست
ويكم را در پيش رو دارند.سد كريت در يك دره بسيار تنگ، در يك منطقه
كوهستاني در 30 كيلومتري كوير نمك در سال 730 شمسي احداث گرديد . اين سد
قوسي ـ وزني كه در 42 كيلومتري طبس قرار دارد، به خاطر ارتفاع استثنايي 60
متر كه تا اوايل قرن بيستم يك ركورد جهاني محسوب ميگرديد، قابل تأمل
ميباشد.
برای دیدن متن کامل به ادامه مطلب بروید.
ادامه مطلب...
انواع سدها
سدهای خاکی:
سدهای خاکی مصالحشان را از همان منطقه احداث و یا نواحی نزدیک تأمین می کنند ، و اصولاً دارای هسته رسی می باشند . رس بر اثر تماس با آب مانع نفوذ و انتقال آب و رطوبت می گردد و مانند نوعی عایق رطوبتی عمل می کند . اگر عمده مصالح تشکیل دهنده سد خاکی یکسان باشند ، سد را همگن می گویند و در غیر اینصورت ناهمگن. اگر کل سد خاکی از رس باشد سد خاکی همگن است ، اما اگر هسته مرکزی سد رس باشد و دور هسته مرکزی را با سنگهای دانه درشت پر کرده باشند ، سد غیر همگن محسوب می شود. از نظر تحلیل و آنالیز این نوع سدها بسیار حساس می باشند و در عین حال از نظر اجرا و پیاده سازی ساده تر می باشند.اجرای این سد در رودخانه های عریض ساده تر است. مصالح این سد اعم از ریز دانه و درشت دانه بایستی در دسترس باشد. این سدها برای زمینهایی نامناسب از نظر مقاومت مناسب ترین نوع سد می باشند.
سدهای سنگریز:
این سدها خودبخود غیر همگن می باشند و حتماً باید یک بافت آب بند در مرکز آن قرار گرفته باشد. شکل این سدها درست مانند سد ناهمگن خاکی با هسته رسی می باشد با این تفاوت که در مرکز سد به جای رس از سنگ ریزه نفوذ ناپذیر استفاده می شود و در دور تا دور سد سنگریزه های دشت تر ریخته می شود. در برخی موارد رویه سد را به جای سنگریزه با بتن می پوشانند که در آنصورت دیگر نیازی به هسته آب بند نمی باشد. اینگونه سدها اغلب از نوع بلند می باشند. این نوع سد در برابر زلزله بسیار مقاوم هستند . سنگهای ریخته شده برای سد بایستی خاصیتهایی از قبیل جذب کم آب ، سایش کم ، مقاومت فشاری بالا و در برابر سرد و گرم شدن مقاومت خوبی داشته باشند.
سدهای بتنی وزنی:
این سدها عمدتاً کوتاه هستند و ارتفاع آنها بین 15 تا 20 متر می باشد ، این سدها به دلیل وزن زیادی که با بتن برای آن بوجود می آورند بر اثر فشار آب حرکت نمی کند و از جای خود تکان نمی خورد. در این نوع سد سرریز شدن آب مشکلی ایجاد نمی کند . این سدها در دره های عریض ساخته می شوند . این نوع سد در برابر تغییر درجه حرارت نیز هیچگونه حساسیتی ندارد.
سدهای بتنی قوسی :
این سدها معمولاً در درهای باریک با شیب زیاد و از جنس سنگ اجرا می گردد و می تواند دو قوسی نیز باشند و در راستای عمود ی و افقی در ره دو حالت قوس داشته باشند. حسن این سدها این است که اگر به هر علتی در بدنه آنها ترک ایجاد شود خود نیروی فشار اعمالی از جانب آب پشت سد باعث هم آمدن این ترکها ( ترکهای حرارتی) می شود.
سدهای پشت بند دار از نوع بلند هستند و با عث جلوگیری از خمشهای زیاد در بتن می شوند و برای تصور آن می توان اینگونه آنرا تشبیه کرد که دیواری بلند را که دارای پی در زمین است با تیرچه هایی در پشت آن نیز محکم نگه داشته شود تا فرو نریزد.
سدهای لاستیکی:
این سدهای اغلب بر روی رودخانه های فصلی زده می شود و این سدها از جنس لاستیک می باشند که در زمان مورد نیاز این سدها را از باد پر می کنند و این عمل باد کردن حجم سد را بالا می برد و سد مانع عبور آب می گردد. از این وع سد که کوتاه نیز می باشد در شمال کشور خودمان نیز وجود دارد.
حال با انواع سدها بطور مختصر آشنا شدیم و بایستی کاربرد این سدها را نیز بدانیم و دلایل استفاده از آنها را نیز به دقت مد نظر بگیریم.
حال پس از آشنایی کوتاه و مختصر با این نوع سدها نحوه ارزیابی برای ساختن یک سد را مورد بررسی قرار می دهیم.
از نظر فنی برای ساختن یک سد می بایست مراحلی سپری شود تا ساختن یک سد آغاز گردد ، هر کدام از این مراحل را یک فاز می نامند به شرح ذیل:
· فاز صفر: آیا ساختن این سد از نظر اقتصادی و مورد کاربری توجیه دارد یا خیر؟
· فاز یک: انواع سدهایی که با توجه به شرایط جغرافیایی و اقتصادی پیشنهاد می شود بطور ریز می بایست مورد بررسی قرار گیرد و میزان ذخیره آب و هزینه ریالی آن مورد بررسی قرار گیرد.
· فاز دو : هندسه و تحلیل سد و ریختن نقشه اجرای سد.
· فاز سه : اجرای سد.
اما در مورد گروههای فنی که برای ساختن یک سد مورد نیاز است به گروههای زیر می توان اشاره کرد:
1- گروه هیدرولیک.
2- گروه هیدرولوژی.
3- گروه زیست محیطی.
4- گروه آبهای زیر زمینی.
5- گروه نقشه برداری.
6- گروه شهر سازی.
7- گروه کشاورزی.
8- گروه زمین شناسی.
9- گروه مدیریت و هماهنگی.
گروههای فنی ذکر شده در کنار یکدیگر پس از تصمیم برای اجرای یک سد گرد می آیند تا یک پروژه به نتیجه برسد. پس از انجام مقدمات مطالعاتی بر روی سد، نوع سد بر اساس منطقه جغرافیایی و مصالح در دسترس سد مورد ارزیابی قرار می گیرد. یکی از نکاتی که جغرافیای منطقه برای ما در ساختن سد مشخص می کند نوع خاک و زمین منطقه و یا دره ای که در آن سد می خواهد اجرا شود ، می باشد ، زیرا نوع بدنه سد و خاک منطقه بسیار حساس است . برای مثال در منطقه ای سنگی با تنگه ای باریک و تنگ ساختن سد خاکی اشتباه است زیرا تماس این دو ماده ( بدنه سد و سنگی بودن منطقه) مانند چسباندن دوماده که یکی صلب و دیگری غیر صلب است می باشد و بر اثر تکان ( زلزله) این دو در نقطه اتصال جدا می شوند که این خطر ناک است.
آبند در سدها
مهندسان برای کاستن از احتمال گسیختگیها ناشی از عملکرد آب
زیرزمین ، همواره درصدد اند تا بخش در حال حفاری را آبکشی
و خشک نمایند. البته باید توجه داشت که کنترل نیروهای ناشی از نشت آب هم
میتواند به همان اندازه در جلوگیری از گسیختگی موثر واقع شود. روشهای
متنوعی را که برای کنترل نشت و فرار آب زیرزمینی وجود دارد، میتوان به سه
دسته عمده تقسیم کرد که عبارتند از : آب بندها و موانع ، سیستمهای
آبکشی ، زهکشها
، صافی ها (فیلترها).
آب بندها و موانعی را که بر سر راه جریان آب
ایجاد میشود، میتوان به سه دسته آسترها و پوششها ، دیوارها و تزریق تقسیم
کرد.
آسترها و پوششها
آسترها و پوششها به صورت لایهای نفوذ ناپذیر اجرا میشوند و
دارای انواع زیراند:
· تعبیه ورقهای از رس
که در بستر دریاچه (به سمت سراب) ایجاد میشود و وظیفه آن افزایش
مسیر افقی جریان آب در زیر زمین و در نتیجه کاهش فشار آب و میران نشت آن در
پاشنه پایاب سد است.
· یک لایه (آستر) رسی یا پلاستیکی که برای جلوگیری از فرار آب از مخزن یا نشت سیالات از حمل تجمع زبالهها اجرا میشود.
دیوارها Walls
بسیار متنوع بوده و مهمترین انواع آن را به نحو زیر میتوان خلاصه کرد.
دیوار خاکی متراکم شده
این دیوارها میتوانند به عنوان یک خاکریز همگن برای سد ، به صورت یک هسته در داخل سد یا ترانشهای در پی سد ، که هسته آن با رس پر شده باشد، اجرا شوند.
دیواره های بتنی
این نوع دیوار معمولا در حفاری پی ها یا به عنوان پوشش داخل تونلها ، مخصوصا در جاهایی که جلوگیری دایم از نفوذ آب لازم باشد، بکار میروند. در سدها برای جلوگیری از فرار آب از زیر سد ، دیوار بتنی قایمی را از پایینترین قسمت سد تا لایههای نفوذ ناپذیر احداث میکنند.
دیوار با شمعهای صفحهای
این نوع دیوار ، که با راندن شمعهای صفحهای به داخل خاک ایجاد میشود، موقعی از کارایی خوبی برخوردار است که قفل و بست بین صفحات کامل باشد و این مسئلهای است که در زمینهای دارای قلوه سنگ و قطعات درشت تر یا حاوی مواتع دیگر به خوبی امکان پذیر نیست. با افزایش طول شمعها ، امکان خم شدن آنها در خلال راندن وجود دارد. این نوع دیوار تا حدی میتواند از نفوذ آب جلوگیری کند. این دیوار را معمولا برای نگاهداری دیواره بخشهای حفاری شده بکار میبرند. در خاکهای با زهکشی آزاد ، دیوار باید همراه با یک سیستم آبکشی باشد تا فشار جانبی وارده از زمین و آب به دیوار شمعی کاهش یابد.
دیوارهای گلی
دیوارهای گلی و ترانشههای پر شده از گل به عنوان عاملی کارآمد برای جلوگیری از نشت آب در پی سدها ، حفاریهای باز ، حفاری تونلها و سیستمهای کنترل آلودگی ، روز به روز مصرف بیشتری پیدا میکنند. روش احداث این دیوارها به جز در تونلها ، به این ترتیب است که ابتدا یک ترانشه حفر میشود و برای اینکه دیوارهایی ترانشه در طول حفاری ریزش نکند، داخل آن را با گل روانی از بنتونیت پر میکنند. در پایان حفر ترانشه ، این گل روان با موادی که بتواند یک دیوار دایمی و نسبتا غیرقابل تراکم و نفوذ ناپذیر را بسازد، تعویض میشود.
دیوار دیافراگمی
بتنی نوع سازه دایمی است که توسط تکنیک ترانشههای حاوی گل روان ایجاد میشود. به این منظور قطعهای از ترانشه تا عرض 7 متر را تا عمق دلخواه حفر میکنیم. در مرحله بعد یک شبکه (جوشن) فولادی پیش ساخته به داخل آن رانده میشود. در کلیه مراحل حفاری و راندن شبکه فولادی ، ترانشه توسط گل روانی که داخل آن ریخته میشود، از ریزش محفوظ میماند. در مرحله بعد گل روان توسط بتن جایگزین میشود و پس از گرفتن بتن ، قطعه بعدی اجرا میشود.
دیوارهای یخی
این دیوارها که با یخ زدن بخشی از زمین اشباع شده ایجاد
میشوند به عنوان عامل موقتی در جلوگیری از نشت آب در حفاریهای باز ،
تونلها و شفتها مورد استفاده قرار میگیرند. این روش بیش از همه در رسوبات
ضخیم ماسهای و لایهای اشباع شده و یا در جاهایی که مواد سازنده گل روان
ممکن است منابع آب را آلوده سازد، بکار میرود. از دیوارهایی یخی سالهاست
که در معادن و برای احداث چاههایی قایم (شفتها) تا عمق 300 متر استفاده شده
است.
این روش پرهزینه و وقتگیر است و معمولا یک تاخیر 6 ماهه در
کار را باعث میشود. علاوه بر آن باید دقت زیادی در اجرای آن بشود. زیرا
حتی یک جریان کوچک آب از میان دیوار به داخل بخش حفاری شده میتواند فاجعه
آمیز باشد. بر اثر یخ زدن ممکن است تورم قابل ملاحظهای نیز در خاکهای سطحی
اطراف ساختگاه بوجود آید که پس از آب شدن یخها میتواند با فروریزش زمین
همراه شود. مقدار تورم و فروریزش متعاقب آن وابسته به نوع مواد واقع در
نزدیک سطح زمین است.
تزریق
تزریق دوغاب به داخل خاکهای نفوذ پذیر و سنگ ، روش رایج و دایمی برای
جلوگیری از جریان آب زیرزمینی است. البته در اغلب موارد دیواری که به این
ترتیب بوجود میآید کاملا نفوذ پذیر نیست. از تزریق همچنین برای افزایش مقاومت
سنگ و خاک سود جسته میشود. دوغابها متنوع اند و میتوانند ترکیبی از سیمان
، سیمان و خاک یا مواد
شیمیایی باشند. انتخاب نوع دوغاب به تخلخل سازندهای زمین شناسی ، سرعت
جریان آب و مقاومت فشاری نهایی بخشهای تزریق شده بستگی دارد.
بطور
کلی دوغابهای ماسه - سیمان برای بستن حفرههای بزرگ و شکستگیها و دوغابهای
رس و سیمان پرتلند برای بستن شکستگیهای نسبتا کوچک و خاکهای دانه
درشت بکار میروند. به منظور کنترل جریان آب زیرزمینی ، حفر رشته منفردی از
گمانهها
و تزریق در آنها اغلب کافی است. پرده تزریق را میتوان با افزودن رشتههای
دیگری از گمانههای تزریق شده ضخیم تر نمود. در سنگهای شکافدار یا جاهایی
که جریان زیاد است، موفقیت عملیات تزریق کمتر است.
انواع سدها از نظر كاربرد:
1) سدهاي مخزني:به منظور ذخيره آب براي
تاءمين مصارف شرب، كشاورزي و صنعت احداث مي گردد.حجم مخزن اين سدها بسيار
بزرگ است.اين نوع سدها شامل سدهاي بتني دو قوسي و بتني وزني و سدهاي خاكي
مي شوند.
2) سدهاي تنظيمي:هدف از ساخت اين سدها تنظيم دبي ثابتي براي
رودخانه مي باشد.اين نوع سدها در پائين دست سدهاي مخزني بزرگ احداث مي
گردند.ارتفاع آنها كم و ميزان حجم آبي كه در آن ها ذخيره مي شود، كم مي
باشد.جنس اين سدها اكثرا بتني با حاشيه هاي سنگريزه اي مي باشد.
3)سدهاي
انحرافي:براي منحرف كردن آب مورد استفاده قرار مي گيرند،اين سدها در مسير
رودخانه ها احداث مي گردند و با افزايش هد آب باعث سوار شدن آب بر زمين هاي
مجاور مي گردد.همچنين از اين سدها براي منحرف كردن آب قبل و بعد از محل
هاي ساخت سدهاي بزرگ استفاده مي شود.
4)سدهاي رسوبگير
اين نوع
سدها داراي ارتفاع كمي مي باشد و جنس آنها بتن و سنگ مي باشد.هدف ازاين
سدها براي جلوگيري از ورود رسوبات به داخل سدهاي بزرگ مي باشد و قبل از اين
سدها احداث مي شوند.
سازه هاي وابسته به سد:
پي ها وتكيه گاهها :
از اركان بسيار مهم سدها مي باشند كه نياز به پايداري در طول ساخت و بهره
برداري دارند.
اگرچه اغلب سدهاي بتني چه از نوع وزني و پايدار و چه از
نوع قوسي بر روي بسترهاي سنگي مقاوم ساخته مي شوند، ولي نياز به كنترل
مخصوصا مقاومت لغزشي و تراوشي دارند
سدهاي بتني قوسي نياز به پي و تكيه
گاههاي مقاوم دارند و سدهاي بتني وزني بايد از نظر پي مقاوم باشند ولي
اهميت پي و ديواره در سدهاي خاكي بسيار كمتر مي باشد.
گالري ها ، اتاقك
ها و شفت ها:
اين سازه ها جهت حفاري ، تزريق،جمع آوري زهكش ها،نصب و راه
اندازي و نگهداري وسايل جنبي در سدهابه كار مي روندو قسمتي از ساختمان سد
مي باشند.
پائين ترين گالري در ديواره سد كه عموما در داخل پي قرار
دارد، گالري زهكش ناميده مي شود و كليه آبهاي نشتي و زه ابهاي خروجي از
زهكش ها وارد اين گالري مي شود و سپس از آن تخليه مي گردد.
سريزها:
سريزها
سازه هاي تنظيم كننده مانند دريچه ها و سازه هاي آرام كننده جريان مانند
حوضچه آرامش از تاسيسات وابسته به سد هستند و در سدهاي بتني عموما بر زاويه
پائين دست بدنه سد قرار مي گيرند.
تخليه كننده ها :
جهت انتقال
آب از درياچه سد به پائين دست آن به كار مي روند و اجزاء آن عبارتند از:
كانل
ورودي
آبراه
اتاقك دريچه
شوت و سرسره
انرژي گير
از سازه
هاي وابسته به سد هستند كه كنترل رفتار و اطمينان از عملكرد آن در رفتار سد
بسيار مهم است.
دريچه ها:
تمام دريچه ها و شير آلات نصبي از تاسيسات
وابسته به شمار مي روند.
نيروهاي وارد بر سد:
1 ) نيروي
فشار منفذي
2 ) نيروي وزن سد
3 ) نيروي افقي آب در بالادست
4)
نيروي عمودي آب در بالادست
موارد كنترل در سدهاي بتني:
تراز آب
مخزن :
تراز آب مخزن با ذكر تاريخ اندازه گيري نوشته مي شود و به صورت
روزانه اندازه گيري مي گردد.
تمام پارامترها از قبيل تغيير شكل ها و
جابجايي هاو تاثير درجه حرارت و تنش ها،كرنش ها و نيروي uplift تابع تراز
آب مي باشد.
دما :
اندازه گيري هاي دما شامل دماي آب و دماي هوا و
دماي بتن در ترازها ئ نقاط مختلف است.
تراز آب بيشتر باشد بر دماي بتن
تاثير درجه حرارت كمتر است چون خود يك عايق است.
تغيير شكل ها :
تغيير
جابجايي ها و،تغيير مكان هاي افقي و قائم و تغيير شكل هاي داخلي و دوراني
فشار منفذي :
كه اين فشار توسط پيزومتر بدست مي آيد.
( پيزومتر براي بدست
آوردن فشار نقطه اي در خاك است.)
فشار ناشي از آب در خاك زيري كه به
سمت بالا وارد مي شود را فشار منفذي گويند و با نصب پيزومترها در جهت سراب
به پاياب در پي سد مي توانيم فشار در هر نقطه را مشخص نماييم.علاوه بر آن
از پيزومترها براي كاهش فشار منفذي استفاده مي گردد.
نشت آب :
اگر
نشت زياد شود يعني ديواره در حال ريزش است.
حركات كل سد
زلزله :
با
استفاده از دستگاه هاي زلزله نگار
بدنه،پي تكيه گاهها و سنگ بستر :
در
طول عمر مفيد سد حالات مختلفي اتفاق مي افتد كه بايد سد در مقابل تمام اين
حالات پايدار و ايمن باشد.اين حالات شامل وضعيت زمان ساخت اولين آبگيري در
طولاني مدت تخليه سريع،شرايط سيلابي و زلزله مي باشد.
در تمام شرايط
بايستي سد در مقابل واژگوني در هر يك از صفحات افقي در مقاطع مياني سد ، در
كف و صفحه هاي پائين تر از كف ايمن باشدو نيز صفحات مياني بدنه و صفحات پي
و يا تركيبي از آن ها لغزش رخ ندهد و بالاخره تنش ها در حد مجاز باشد.
در
مورد سدهاي قوسي رفتار سد به صورت انتقال نيرو از طريق قوس ها به تكيه گاه
هاو انتقال بخشي ديگر به پي مي باشد.
عموما رفتار سد در مواقع سيلابي و
زلزله بايد پيش بيني گردد.پاسخ سد در مواقع زلزله به مشخصات حركت زمين در
عرض و ارتفاع بستگي دارد.
حركت آب مخزن در اثر زلزله تغيير شكل پذيري
سنگ كف و تاثير متقابل حركات آب ، سد و بستر بايد بررسي گردد.
اثر
بارها و نيروهاي خارجي بر جسم سد به صورت هاي زير در رفتار سد ظاهر مي شود:
1)
تغيير شكل سد به صورتشعاعي در جهت افق و مماسي از سراب به پاياب در سدهاي
قوسي و به صورت افقي و قائم در سدهاي وزني و خاكي مي باشد
2) تغيير شكل
سنگ كه شامل تراكم،تورم و يا چرخش مي شود.
3) تغييرات در درزهاي اتصال
افقي
4) تغييرات كرنش و تنش در بتن
5) چرخش بدنه سد يا سنگ بستر
6)
ايجاد فشار uplift
7) نشت آب
8) ايجاد ترك در بدنه و تكيه گاه ها
محل هاي كنترل در سدهاي بتني:1) وجه
بالادست بدنه سد:
كنترل درزها و ترك،وضعيت بتن از
نظر فرسايش و خوردگي
2) وجه پائين دست:
كنترل درزها و ترك،شوره زدگي بتن (اگر زياد باشد علاوه بر
نشت آب املاح بتن نيز در حال شسته شدن است)و وضعيت خود بتن
3) تاج سد:
كنترل سواره و
پياده رو از لحاظ خوردگي و فرسايش عوامل طبيعي ترك و وضعيت نقاط ثابت پنج
مارك
) گالري هاي بدنه سد :
نشت و ترك هاي احتمالي و درزها و وضعيت زهكش ها(در گالري
تحتاني)بايد كنترل شود.
5) وضعيت پي در
پنجه:
كنترل نشت آب،ترك و فرسايش بتن
6) گالري تحتاني :
كنترل
ترك ها وضعيت نشت آب و زهكش ها كنترل سطح بتن و شوره زدگي
7) سريزها:
كنترل دريچه و
عملكرد آن،تكيه گاهها و كابل ها و زنگ زدگي ديواره دريچه،كنترل درزها و ترك
در رويه بالادست سريز،فرسايش بتن در آبگذر و تاج سريز كنترل بتن در كانال
هوادهي
8)حوضچه آرامش:
حوضچه آرامش از لحاظ رسوب گذاري،فرسايش لبه ها،ديواره و كف
حوضچه و وضعيت بتن
بلوك هاي ضربه گير در
داخل حوضچه آرامش باعث ايجاد پرش هيدروليكي در حوضچه مي گردد.ايجاد پرش
هيدروليكي و افزايش عمق ثانويه باعث افت انرژي جريان مي گردد.
9) آبگير :
كنترل سطح بتن و
لبه هافوضعيت آشغال گيرها،خوردگي و زنگ زدگي
آبگير محل هايي هستند كه براي انتقال آب از درياچه سد به پائين دست و
يا انتقال آب از درياچه سد كه نيروگاهها از آن ها استفاده مي شود.
براي جلوگيري از ورود آشغال ها،تنه درختان به داخل آبراهه و
همچنين نيروگاهها،از آشغالگيرهايي در ورودي آن ها استفاده مي شودكه نياز
به كنترل و مراقبت دارد.
10)تكيه گاهها و
بستر زمين:
تكيه گاهها و پي سد يكي از
مهمترين موارد كنترل در سدسازي مي باشد.به خاطر اينكه تكيه گاهها يا پي در
اثر نيروهاي وارد به آنها مي توانند جابجا شوند و اين جابجايي در مقياس
زياد باعث از بين رفتن سد مي گردد.بنابراين بايد تغييرات آن بطور مداوم
مورد بررسي قرار گيرد.
بررسي درزها و شكاف هاي ايجاد شده در پي و
ديواره و شكاف ها در
محل پي و تكيه گاههاي سد بررسي شكاف ها در صخره هاي طرفين، بررسي ريزش
سنگ،ميزان رسوب گذاري در مخزن درياچه رويش گياهان در تكيه گاه ها،حفره هاي
فرسايشي،لايه هاي لغزشي و انحلال در آب از موارد مهم كنترل پي و ديواره مي
باشد.
1)كنترل دستگاههاي اندازه گيري و
تجهيزات كنترل
ابزارهاي سازه اي،ابزارهاي
زهكشي،نشت تجهيزات اندازه گيري فشار uplift زلزله نگار،شير آلات،جرثقيل ها و چراغ ها
همانطور كه اشاره شد كليد كنترل ها و اندازه گيري ها در
تمام مقاطع و نقاط سد به دليل وجود نيروها و لارها و تمركز تنش از حساسيت
بيشتري برخوردارند.لذا كنترل ها و اندازه گيري ها بايد با دقت بيشتر و دوره
زماني كمتري در اين نقاط صورت گيرد.
اين
محل هاي كنترل در سدهاي بتني وزني پايه دار با سدهاي قوسي تفاوت دارد كه به
شرح زير مي باشد:
- سدهاي پايه دار وزني:
مهمترين تغيير مكان در اين سدها در جهت سراب به پاياب (شعاعي) مي باشددر حال يكه تغيير مكان ها در جهت چپ به راست(محور سد)از اهميت كمتري برخوردار مي باشد.كليه درزها(درزهاي انقباضي و افقي)كنترل ترك و جابجايي.
- سدهاي قوسي:
-تغيير مكان سراب به پاياب
-تغيير مكان چپ به راست يا تغيير مكان در جهت محور تاج
سد(مماسي).ترك در تكيه گاهها و ترك در تونل هاي افقي و گالري ها
اصول نگهداري و تعميرات:
سدها
از بزرگترين طرح هاي عمراني هر كشوري مي باشد كه در رشد و شكوفايي اقتصادي
هر جامعه نقش بسزايي دارد و براي ساخت و اجراي آن ها زمان و هزينه بسيار
زيادي صرف گرديده است.
حفظ،نگهداري،دوام و
تضمين بهره برداري ضرورت بهره برداري محسوب مي گردد.نگهداري مقدم بر
تعميرات است و منظور از نگهداري حفظ سلامت و كارايي و نگهداشتن وضعيت سازه
به همان شكل اجرا و ساخت اوليه است.
اقدامات
اجرايي و پيوسته جهت نگهداشتن و پيشگيري از صدمات ناشي از آسيبات
حركتي،نشست و نشت آب،آسيب هاي شيميايي،صدمات زلزله و سيل و ساير صدمات
فيزيكي و شيميايي منجر به تضمين سلامتي آن مي گردد.
تعميرات زماني انجام مي شود كه نگهداري جايگاهه در دستگاه
بهره بردار نداشته و احتمال خطرات و اثرات سوء و مخرب در پيش باشد.
موضوع مهم در ارتباط با نگهداري و تعميرات تامين هزينه و
برآورد دقيق حجم عمليات و و نيز مصالح مصرفي و نيز زمان تعميرات مي باشد.
در مرحله تعميرات پارامترهاي زير مهم مي باشد:
1) آسيب شناسي
2) اثرات حال و آينده ناشي از آسيب ديدگي
3) ضرورت و روش تعمير
4) حجم عمليات
ترميم،زمان و هزينه.
|
|
| |
براي عبور آبهاي اضافي و سيلابها از سراب به پاياب سدها از
سازه اي به نام « سرريز » استفاده مي شود . يكي از سازه هاي مهم سد ، سرريز
مي باشد با توجه به وظيفه اي كه بر عهده آن مي باشد ، سرريز بايد سازه اي
قوي ، مطمئن و با كارآيي بالا انتخاب شود كه هر لحظه بتواند براي بهره
برداري آمادگي داشته باشد .
معمولاً سرريزها را بر حسب مهمترين مشخصه
آنها تقسيم بندي مي كنند ، اين مشخصه مي تواند در رابطه با سازه كنترل ،
كانال تخليه و يا هر عضو ديگر آن باشد . بر حسب اينكه سرريز مجهز به دريچه و
يا فاقد آن باشد ، به ترتيب با نام سرريزهاي كنترل دار و يا سرريزهاي بدون
كنترل شناخته مي شوند .
نوع سرريزها معمولاً با عناوين : ريزشي ،
اوجي ، جانبي ، شوت ، مجرايي ، تونلي ، نيلوفري ، سقوطي با بار شكن ، آبرو و
سيفوني مشخص مي گردد .
1- سرريز ريزشي آزاد ( سرريز هاي با
سقوط مستقيم )
در اين نوع سرريزها جريان آب بطور آزاد از روي تاج سرريز
فرو مي ريزد . اين سرريزها براي سدها ي بتني قوسي نازك ، سدهاي پشت بنددار و
يا تاجهايي كه وجه پايين دست آنها تقريباً قائم است ، مناسب مي باشد .
جريان ممكن است بصورت آزاد همانند يك لبريز لبه تيز انجام گيرد و يا تا
فاصله كمي در روي اوجي هدايت شود . غالب اوقات تاج را بصورت يك لبه آويزان
ادامه مي دهند ، تا جريانهاي كوچك را به نقطه اي دورتر از ديواره مقطع
سرريز شونده هدايت كند .
در سرريزهاي ريزشي آزاد ، به زير سفرة آب به
اندازة كافي هوا داده مي شود تا از شكل گيري جتهاي ضرباني و نوسان كننده
جلوگيري شود .
اگر هيچگونه تأ سيسات حفاظتي مصنوعي در پاي سقوط در نظر
گرفته نشود ، در بيشتر موارد در بستر رودخانه فرسايش ايجاد مي شود و يك
حوضچه استغراق شكل مي گيرد عمق و حجم حوضچه تابعي از عمق پاياب ، ارتفاع
سقوط آب و تغييرات دبي جريان است .
فرسايش ناپذيري مواد بستر ( مانند
سنگ ) اثر جزئي بر روي اندازه حوضچه دارد ، چرا كه فقط مي تواند زمان حفر
كامل حوضچه را به تعويق بيندازد . در مواردي كه فرسايش بستر غير قابل
تحمل باشد ، مي توان با احداث يك سد كمكي در پايين دست سازه اصلي ، به
ايجاد يك حوضچه مصنوعي پرداخت . اين كار همچنين مي توان با حفر يك حوضچه
انجام داد و سپس آنرا به كف بند بتني مجهز ساخت .
به شرط وجود عمق كافي ،
هنگامي كه جت آب به روي يك كف بند افقي سقوط ميكند ، جهش هيدروليكي شكل
خواهد گرفت . براي تعيين مولفه هاي جهش هيدروليكي فوقالذكر مي توان معادله
مومنتم را در پاي سقوط به كار گرفت .
از سرريزهاي ريزشي آزاد ، كه در
محدوده وسيعي از عمق پاياب بتواند مؤثر باشند ، ميتوان در سدهاي خاكي
استفاده كرد . اين سرريز از يك ديواره مستقيم مجهز به لبريز تشكيل شده كه
در قسمت بالاي يك فلوم با مقطع مستطيلي كار گذاشته شده است .كف بند افقي آن
بر رقوم كف رودخانه منطبق است و يا پايين تر از آن قرار مي گيرد . در اين
حالت ، به منظور كمك به تشكيل جهش هيدروليكي و كاهش فرسايش پايين دست ،
سيستم به بلوكهايي در كف و يك آستانه در انتها مجهز شده است . اين نوع سازه
هيدروليكي ، براي اختلاف ارتفاعهاي زياد مناسب نيست ، زيرا در اينصورت
بايد كف بند ، نيروي عظيم برخورد جت با فونداسيون را تحمل كند . ارتعاشهاي
حاصل از اين برخورد ، ممكن است سبب ترك خوردگي و يا جابجائي قسمتهايي از
سازه شود و خطر انهدام آنها در اثر بروز پديده هاي جوشش ماسه ( پايپينگ ) و
زير شويي را بهوجود آورد .
معمولاً نبايد در مواردي كه اختلاف تراز آب
مخزن و پاياب از 6 متر متجاوز است ، از اين نوع سازه هيدروليكي استفاده
شود .
2- سرريز اوجي ( آبريز )
اين سرريزها يك لبريز كنترل
دارند كه به شكل منحني اوجي ( پيوند ) يا داراي پروفيل S شكل است .
معمولاً قسمت فوقاني منحني پيوند طوري طراحي مي شود كه هر چه نزديكتر ، بر
پروفيل زيرين سفره آبي كه از روي يك لبريز لبه تند هوا دهي شده ، فرو مي
ريزد منطبق باشد . با جلوگيري از ورود هوا به زير سفره آب ، امكان تماس بين
آب سرريز شده و پروفيل تاج سرريز فراهم مي آيد . براي دبي هاي نظير ارتفاع
طراحي ، جريان آب بدون مزاحمتي از طرف لايه مرزي ، به آرامي بر روي پروفيل
تاج سرريز حركت مي كند و تقريباً حداكثر بازده تخليه به دست مي آيد .
پايين تر از قسمت فوقاني منحني پيوند ، پروفيل به صورت مماسي در طول يك شيب
ادامه مي يابد و بدين ترتيب ورقه آب را در روي سطح قسمت آبريز حفاظت
ميكند . در انتهاي شيب ، يك منحني معكوس جريان را بداخل حوضچه آرامش و يا
كانال تخليه سرريز برميگرداند .
منحني فوقاني تاج سريز را مي توان تند
تر و ياملايمتر از پروفيل سفره ريزشي آب انتخاب كرد . شكل ملاتمير پروفيل
سبب خواهد شد كه ورقه آب به سطح پروفيل بچسبد و فشار هيدرواستاتيكي مثبتي
را در سطح تماس پديد آورد . در اين حالت ، مقاومت جريان افزايش مييابد و
بازده تخليه سرريز كاسته مي شود . براي پروفيل تندتر ، امكان جدا شدن ورقه
آب از سطح تاج وجود دارد كه با وقوع فشار منفي در سطح تماس همراه خواهد بود
. اثر اين گونه فشارها ي منفي ، در افزايش ارتفاع مؤثر است كه در نتيجه
برد بي جريان مي افزايد . يك تاج آبريز همراه با كف بند پايين دست ، مي
تواند به عنوان يك سرريز كامل مورد استفاده قرار گيرد . اين حالت را مي
توان در سدهاي بتني وزني مشاهده كرد . در حالت ديگر ، تاج آبريز ممكن است
فقط بصورت سازة كنترل ، براي انواع ديگر سرريزها مورد استفاده قرار گيرد .
3 - سرريز جانبي
سرريز جانبي عبارتست از سريز جداگانه اي كه در
كنار سد در دره ساخته مي شود . جريان آب پس از عبور از سرريز جانبي وارد
كانالي مي شود كه موازي تاج سرريز است و كانال جانبي ناميده مي شود .
معمولاً
اين نوع سرريز در قسمت باريك دره ساخته مي شود . جريان آب پس از عبور از
روي سرريز وارد كانال جانبي مي شود و حدود 90 درجه تغيير جهت مي دهد . سپس
جريان وارد شوت يا تونل مي گردد . انرژي جنبشي جريان ناشي از پايين آمدن
جريان آب ، از روي سرريز توسط تلاطم داخل كانال جانبي مستهلك شده و سرعت
ديگري در جهت موازي سرريز بوجود مي آيد . كانال جانبي بايد آنقدر گود باشد
كه ارتفاع آب كافي جهت حركت در آن بوجود آيد. معمولاً سطح مقطع كانال
متناسب با افزايش بده در جهت پايين دست جريان زياد مي گردد . جريان از شوت
يا تونل معمولاً بصورت فواره به رودخانه وارد مي شود . پرتاپ كننده جامي
يكي از راههاي مناسب هدايت جريان و مستهلك كردن انرژي آن مي باشد .
خصوصيات
هيدروليكي تاج سرريز جانبي نيز شبيه خصوصيات سرريز آبريز معمولي است و از
پروفيل تاج لبريزتبعيّت مي كند . البته براي حداكثر جريان ممكن است
خصوصيّات هيدروليكي سرريز جانبي با سرريز آبريز تفاوت نمايد. علت امر اين
است كه امكان وجود محدوديت در كانال جانبي كه به سهم خود سبب استغراق نسبي
تاج سرريز مي شود ، وجود دارد. در اينصورت كنترل دبي جريان توسط عامل
محدود كننده اي كه در پايين بخش كانال جانبي وجود دارد ، انجام خواهدگرفت .
سرريزهاي
جانبي ، نه تنها از نظر هيدروليكي كارآيي خوبي ندارند ، بلكه از نظر
اقتصادي نيز ارزان تمام نمي شود . البته داراي محاسني نيز مي باشند كه
كاربرد آنها را توجيه پذير ميكند. در مواردي كه محدود كردن ارتفاع طراحي
سرريز با طولاني تر شدن تاج سرريز همراه باشد و تكيه گاه ها داراي شيب تند و
بصورت پرتگاه باشند ، انتخاب سريزها ي جانبي مي تواند بهترين گزينه باشد .
همچنين در مواردي كه لازم است تأسيسات كنترل به كانال يا تونل تخليه
باريكي وصل شود، سرريز جانبي مي تواند مورد توجه قرار گيرد.
4 ـ
سرريز شوت
در سرريز هاي شوت جريان آب مخزن اصلي از طريق يك كانال باز كه
در طول تكيه گاه سد و يا قسمت فرو رفته بين دو قله قرار ميگيرد ، به رود
خانه مي رسد . اين تعريف را مي توان بدون توجه به تأسيسات كنترلي كه براي
تنظيم جريان مورد استفاده قرار گرفته است ، به كار برد. بنابراين ، سازة
كنترلي سرريز شوت مي تواند به صورت تاج آزاد ، روزنه دريچه دار ، تاج جانبي
و يا انواع ديگر باشد . تنها شرط لازم اين است كه كانال تخليه آنها بصورت
شوت باشد .
البته سرريز شوت بيشتر به سرريز هايي اطلاق مي شود كه سازه
كنترل سرريز تقريباً عمود بر محور يك كانال باز است و خطوط جريان در
بالاو پايين تاج كنترل با محور سرريز هم سو هستند . سرريز هاي شوت در سدهاي
خاكي بيش از انواع ديگر به كار رفته است . عواملي كه سبب انتخاب اين سرريز
مي شوند ، عبارتنداز :
1 ) به سادگي قابل طرح و اجرا هستند .
2 )
تقريباًدر كليه شرايط فونداسيون مي توان از آنها استفاده كرد .
3 ) حجم
وسيع خاكبرداري حاصله را مي توان در بدنه سد خاكي مورد استفاده قرار داد و
از اين طريق از هزينه كاست . سرريز شوت ، بر روي انواع مختلف فونداسيون از
سنگ سخت تا زمين نرم با موفقيت اجرا و بهر ه برداي شده است .
سرريز شوت
معمولاً شامل يك آبراهه ورودي ، يك سازه كنترل ، كانال تخليه ، سازه پايانه
و يك آبراهه خروجي است.
ساده ترين شكل سرريز شوت ، يك محور مستقيم دارد
و عرض آن در سرتاسر شوت ثابت است . اغلب لازم مي شود كه به منظور انطباق
بر پستي و بلندي طبيعي ، محور آبراهه ورودي و يا كانال تخليه را بصورت قوس
در نظر گرفت . در اينگونه موارد سعي مي شود كه حتيالمقدور ، بخاطر سرعت
تقرّب كم ، انحناء را به آبراهه ورودي محدود كرد . هر گاه لازم باشد كه به
كانال تخليه قوس داده شود ، كف شوت را مي توان در سمت خارجي قوس بلندتر
ساخت . در اينصورت جريان سريع در اطراف قوسها محافظت شده و از تراكم جريان
آب در سمت خارجي شوت جلوگيري مي شود . معمولاً انتخاب نهايي پروفيل شوت ،
با توجه به توپوگرافي منطقه و شرايط لايه هاي زيرين انجام مي پذيرد . سازه
كنترل نيز عموماً با محور سد در يك خط قرار مي گيرد و يا بالا دست آن واقع
ميشود . معمولاً ، براي به حداقل رساندن خاكبرداري ، قسمت اوليه كانال
تخليه را با حداقل شيب ممكن تا آنجايي ادامه مي دهند كه كانال تخليه به سطح
زمين برسد . سپس قسمتي از كانال تخليه كه داراي شيب تند خواهد بود آغاز
ميشود و با توجه به شيب طبيعي زمين ادامه مي يابد .
جريان در بالا دست
تاج سرريز معمولاً در حالت زير بحراني است و به هنگام عبور از روي سازه
كنترل به سرعت بحراني ميرسد . در شوت عموماً جريان به صورت فوق بحراني و بر
حسب مورد بصورت يكنواخت يا تند شونده خواهد بود .اين حالت مي تواند تا
رسيدن به تأسيسات نهايي ادامه يابد . براي عملكرد خوب هيدروليكي ، لازم است
كه از تغيير ارتفاعهاي ناگهاني و منحنيهاي قائم مقعر و يا محدب در پروفيل
شوت خودداري شود . به همين گونه ، براي جلوگيري از بروز امواج عرضي و سوار
شدن جريان بر روي ديواره ها ، آشفتگي اضافي و يا توزيع غيريكنواخت جريان
در تأسيسات نهايي بايد همگرايي و واگرايي در سطح شوت تدريجي باشد .
4
ـ سرريز پلكاني
در بعضي موارد و زماني كه شيب براي احداث تنداب بسيار
تند است ، براي انتقال آب از سراب به پاياب از سرريز پلكاني استفاده مي شود
. همانطوري كه در شكل ديده مي شود در سرريزهاي پلكاني چند حوضچه آرامش پشت
سر هم قرار مي گيرند . در سالهاي اخير در بعضي از سدهاي وزني سرريز پلكاني
بدون حوضچه آرامش و بصورت پله هاي معمولي ساخته شده اند ، هدف در اينجا
كاهش انرژي جنبشي مخرب در پايانه سرريز است .
5 ـ سرريزهاي تونلي و
مجرايي
هرگاه براي انتقال آب از يك مجراي سر پوشيده اي استفاده شود كه
از اطراف و يا زير سد عبور كند ، سرريز حاصله را به ترتيب ‹ سرريز تونلي و
يا مجرايي › گويند .
مجراي سرپوشيده مي تواند به شكل يك شفت قائم يا
مايل ، يك تونل افقي از ميان خاك يا سنگ و يا يك مجراي سرپوشيده اي باشد كه
در ترانشههايي ساخته شده و سپس توسط مواد خاكي پشت آن پر مي شود .
در
قسمت كنترل اين نوع سرريزها مي توان از اغلب اشكال سازه هاي كنترل ، مانند
تاجهاي آبرريز دهانههاي ورودي روزانهاي قائم و يا مايل ، دهانه هاي ورودي
سقوطي و تاجهاي سرريز جانبي استفاده كرد . به استثناي مواردي كه از دهانه
هاي ورودي روزنه اي و سقوطي استفاده مي شود ، طرح اين سرريزها به نحوي صورت
مي گيرد كه در سرتاسر طول تونل جريان آزاد برقرار باشد . در مواردي كه از
دهانه ورودي روزنه اي و يا سقوطي استفاده مي شود ، قطر تونل به نحوي تعيين
مي گردد كه فقط براي قسمت كوتاهي جريان تحت فشار باشد و در بقيه طول تونل
جريان آزاد برقرار باشد . براي جلوگيري از شكل گيري و توقف متوالي عمل
سيفوني ، لازم است اين گونه سرريزها به سيستم هوادهي گسترده اي مجهز شوند .
اين پديده در مواردي اتفاق خواهد افتاد كه قسمتي از تونل ، به علت بر گشت
آب و عملكرد امواج ، موقتاً هوايش را از دست بدهد و بسته شود .
براي
تضمين جريان آزاد در تونل ، نسبت سطح مقطع جريان به سطح مقطع تونل غالباً
به حدود 75 % محدود مي شود . ممكن است در نقاط بحراني طول تونل ، مجراي
هوادهي ساخت تا هواي كافي به تونل برسد و مانع ايجاد جريان غير دائمي در
سرريز شود . در سدهايي كه در درههاي باريكي ساخته مي شوند كه ديواره هاي
آنها شيب بسيار تندي دارد و يا در مواردي كه كانالها ي باز از خطر برف و
لغزش سنگ مصون نيست ، ممكن است سرريزهاي تونلي رجحان داشته باشد .
سرريزهاي
مجرايي ممكن است براي دره هاي عريضي كه شيب ديواره هاي ملايم است و تكيه
گاهها به فاصله نسبتاً زيادي از بستر رودخانه قرار دارند ، مناسب باشد .
استفاده از سرريز مجرايي اجازه خواهد داد كه كانال تخليه سرريز ، زير سد و
نزديك بستر رودخانه قرار داده شود .
6 ـ سرريز با دهانه سقوط
در
اين گونه سرريزها، همان طور كه از اسم آنها پيداست ، آب از روي يك تاج
افقي وارد يك شفت قائم و يا مايل مي شود و سپس از طريق يك تونل يا مجراي
سرپوشيده تقريباً افقي به رودخانه مي پيوندد .
در واقع اين نوع سرريزها را بايد متشكل از سه عضو زير دانست :
1 ـ لبريز كنترل
2 ـ تبديل قائم 3 ـ آبراهه تخليه
سر پوشيده
به سرريزهايي كه دهانه آنها بصورت قيف است ، سرريز نيلوفري مي
گويند . خصوصيات هيدروليكي سرريزهاي با دهانه سقوط ، با تغييرات ارتفاع آب
روي سرريز متغير خواهد بود . قسمت كنترل جريان ممكن است بر حسب دبي جريان
در تاج سرريز تبديل و يا تونل باشد . بعنوان مثال ، هرگاه ارتفاع آب روي
تاج سرريز كم باشد ، جريان بصورت آزاد است و كنترل در تاج سرريز خواهد بود .
با افزايش ارتفاع آب ، قسمت كنترل به تبديل قائم منتقل مي شود و دبي جريان
توسط جريان روزنه اي كنترل خواهد شد .از اين مرحله به بعد ممكن است جريان
مجاري تحت فشار حاكم شود و دبي جريان توسط تونل پر كنترل گردد . البته طرح
سرريزها بر اساس تونل پر توصيه نمي شود . در مواردي كه ارتفاع سقوط خيلي كم
است ، مي تواند از اين قاعده مستثني باشد .
7 ـ سرريز نيلوفري (
لا له اي )
سرريز نيلو فري ( سرريز با دهانه سقوط ) معمولاً در سدهايي
كه در درة باريك اجرا شدهاند و يا داراي شيب تند تكيه گاه مي باشد ، بكار
مي روند . همچنين در مواردي كه تونل ها و گالريهاي انحراف با قطر كافي در
اختيار باشد ، مي توان از اين نوع سرريزها استفاده كرد . يكي ديگر از نكات
مثبت اين سرريزها اين است كه با ارتفاع نسبتاً كم مي توان به ظرفيت ماكزيمم
آن نزديك شد . اين خصوصيت مي تواند در مواردي كه حداكثر جريان خروجي از
سرريز بايد محدود باشد ، مفيد واقع شود .
از طرف ديگر اگر ارتفاع آب روي
سرريز از ارتفاع مبناي طرح تجاوز كند ، تغييرات دبي جريان خروجي بسيار
جزئي خواهد بود . اين نكته مي تواند بعنوان يكي از نقاط ضعف اين نوع
سرريزها تلقي شود . چرا كه اگر دبي سيل ورودي از سيل مبناي طرح تجاوز كند ،
ارتفاع لازم براي تخلية آن بسيار زياد خواهد بود . البته در صورتيكه اين
نوع سرريز بعنوان سرريز اصلي عمل كند و در كنار آن يك سرريز كمكي نيز وجود
داشته باشد . اين ضعف بر طرف مي شود .

8 ـ سرريز ريزشي مجهز به بار شكن
از
اين نوع سرريزها در مواردي استفاده مي شود كه بخواهيم ، بدون ساختن حوضچه
آرامش ، آب را از يك ارتفاع زياد به ارتفاع كمتري منتقل كنيم . در اين
سرريزها پايه هاي بارشكن مي تواند بصورت مانع عمل كند و سبب استهلاك انرژي
آب شود . بدين ترتيب آب در مسير حركت خود داراي سرعت نسبتاً كمي خواهد بود
. سرعت خروجي كم و اقتصادي بودن را مي توان ، بدون توجه به بلندي آبشار ،
از محاسن اين نوع سرريزها دانست .
همچنين در اين سرريزها ، سايش
پايين دست اثري بر روي عملكرد سرريزندارد و نيازي به تأ مين عمق پاياب
مشخصي براي عملكرد صحيح حوضچه آرامش نخواهد بود . كانال تخليه معمولاً با
شيب 1 : 2 و يا مسطحتر ساخته مي شود و تا پايين تر از كف آبراهه خروجي
ادامه مييابد . اگر لازم باشد شيب ناودان تخليه از 1 : 2 تجاوز كند ،
مطالعات مدلي ضروري است و بايد پايداري آن بررسي و كنترل گردد . انتهاي
پايين دست ناودان تخليه بايد به ميزان قابل توجهي پايينتر از كف رودخانه
ساخته شود تا مانع بروز خسارات ناشي از فرسايش و سايش گردد .
9 ـ
سرريز آبرو ( زير گذر )
سرريز آبرو يك شكل خاصي از سرريزهايي است كه
آبراهه تخليه آنها بصورت تونل و يا مجاري سر پوشيده است . سرريز زير گذر از
يك مجرا كه از بدنه يا تكيه گاه هاي سد عبور ميكند تشكيل مي گردد . مقطع
مجراي زير گذر مي تواند به شكل دايره اي ، مربعي ، مستطيلي ، يا نعل اسبي
ساخته شود .
تفاوت سرريز آبرو با سرريز مجهز به دهانه سقوط ، در اين است
كه دهانه ورودي آنها شكل قائم و يا مايل دارد و شيب كف آنها در سرتاسر
مسير تقريباً يكنواخت است و محدوديتي ندارد دهانه ورودي سرريز مي تواند
داراي لبه هاي تيز و يا مدور باشد و كانال تقرّب سرريز ممكن است ديواره هاي
موازي و يا واگرا داشته باشد . كف كانال تقرب سرريز ممكن است مسطح و يا
داراي يك شيب دلخواه باشد . هرگاه دهانه سرريز آبرو مستغرق نباشد ، سيستم
همانند كانال باز عمل خواهد كرد . ممكن است دهانه سرريز مستغرق باشد ، ولي
روزنه ورودي طوري تنظيم شده باشد كه آبرو پر نشود . در اينصورت سرريز ،
مانند يك سرريز با دهانه سقوط يا يك سرريز شوت كه كنترل روزنه اي بر آنها
حاكم است ، عمل خواهد كرد . هنگامي كه عمل هواگيري منظور شده و جريان در
آبرو بصورت پر است ، عملكرد آن شبيه سرريز سيفوني خواهد بود . هرگاه از
سرريز آبرو بصورت سرريز سيفوني استفاده شود . بايد به نقاط ضعف سرريز هاي
سيفوني ( اشاره شده در بخش سرريزهاي سيفوني ) توجه كرد .
اگر سرريزهاي
آبرو در شيب تند قرار گرفته و جريان در آن بصورت پر باشد ، فشار در طول
مرزها ي آبروكاهش مي يابد و ممكن است به حالت منفي در آيد . در صورتيكه
فشار منفي زياد باشد ، خطر پديدة كاويتاسيون در سطح آبراهه زياد مي شود و
امكان انهدام آن وجود خواهد داشت . در صورتيكه در مناطق با فشار منفي چنين
تركها و حفره هايي بوجود آيد ، ممكن است كه خاك اطراف آبرو را به داخل خود
بكشد . بنابراين براي سيستمهاي با ارتفاع زياد كه ممكن است ايجاد فشار منفي
قابل توجهي در آبرو نمايد ، نبايد از اين گونه سرريزها استفاده كرد .
افزون بر آن ، گذر از جريان آزاد به جريان تحت فشار با ارتعاشات زيادي
همراه است كه با افزايش اختلاف ارتفاع بين ابتدا و انتهاي آبرو ، بر ميزان
آن افزوده مي شود . به اين دلايل نبايد از سرريزهاي فوق براي مواردي كه افت
هيدروليكي از 5 /7 متر تجاوز مي كند ، بهره جست .
امكان بهره برداري
بصورت پر و نيمه پر ، اقتصادي بودن و سهولت اجراي آنها ، از جمله محاسن اين
نوع سرريزهاست . آبروها را مي توان بر روي يك بستر كه در طول تكيه گاه و
با شيب نسبتاً تند حفاري شده است ،كار گذاشت . همانند سرريزهاي مجهز به
دهانه سقوط و سرريزهاي سيفوني ، عيب اصلي اين نوع سرريزها اين است كه بعد
از پر شدن آبرو تغييرات ظرفيت سرريز با افزايش ارتفاع ، زياد نيست . اين
امر سبب پايين آمدن ضريب اطمينان سرريز ميشود . البته در صورتيكه در كنار
سرريز آبرو از يك سرريز اضطراري و يا كمكي نيز استفاده شود ، اين عيب بر
طرف خواهد شد .
10 ـ سرريز سيفوني
سرريز سيفوني عبارتست از
مجراي بسته به شكل U معكوس كه تاج آن در سطح نرمال قرار مي گيرد . هنگامي
كه سطح آب در مخزن بالاي سطح نرمال قرار بگيرد ، جريان از روي سرريز به شكل
جريان آزاد رود گذر خواهد بود . عمل سيفوني شدن موقعي شروع مي شود كه هواي
روي تاج مجرا خارج شود و جريان ادامه يابد .
غالب سرريزهاي سيفوني از 5
جزء اصلي تشكيل شده اند ، دهانه ورودي ، ران رويي ، گلوگاه يا مقطع كنترل ،
ران زيرين و مجراي خروجي .
معمولاً براي جلوگيري از ادامه عمل تخليه ،
به هنگامي كه سطح آب مخزن به تراز نرمال ميرسد ، از يك مجراي هوادهي كه عمل
سيفون را متوقف مي سازد ، استفاده مي شود . در غير اينصورت ، سيفون آنقدر
به عمل تخليه ادامه خواهد داد تا هوا وارد دهانه ورودي شود . براي جلوگيري
از ورود آشغال و يخ و ... به داخل سيفون ، دهانه ورودي را به ميزان قابل
توجهي پايينتر از سطح نرمال درياچه قرار مي دهد . افزون بر آن ، با اين
عمل از تشكيل گردابها نيز در مدخل كه ممكن است سبب پايين آمدن راندمان كار
سيفون شود ، جلوگيري به عمل مي آيد .
براي اتصال دهانه ورودي قائم به
گلوگاه از ران فوقاني به صورت يك تبديل همگرا استفاده مي شود ، معمولاً
گلوگاه يا مقطع كنترل داراي سطح مقطع مستطيلي است و در بالاترين قسمت خم
زيرين سيفون قرار مي گيرد . ادامه خم زيرين به يك لوله قائم يا مايل وصل مي
شود كه ران زيرين را تشكيل مي دهد . اغلب همانطور كه در شكل نشان داده شده
است ، ران زيرين بر روي شيب معكوس قرار مي گيرد ، اين امر سبب خواهد شد كه
عمل هواگيري با تشكيل يك پرده جريان كه سرتاسر ران زيرين را مي پوشاند به
خوبي انجام پذيرد .
از سرريز سيفوني نيز مي توان در سدهاي خاكي استفاده
نمود . به علت وجود فشارهاي منفي ، لازم است لولـه به اندازه كافي سخت باشد
تا بتواند نيروهاي مخرب را تحمل نمايد . اتصالات بايد كاملاً آب بندي شوند
و اقدامات لازم براي جلوگيري از ترك خوردگي لولـه كه ممكن است در نتيجه
حركت و يا نشست خاكريز حاصل شود ، بعمل آيد . براي جلوگيري از كاهش فوق
العاده فشار مطلق و نزديك شدن به حد كاويتاسيون ، كل افت بار در سيفون
نبايد از 6 متر تجاوز كند .
حسن عمده سرريز سيفوني در اين است كه با
افزايش جزئي سطح آب بالا دست مي تواند دبي كامل طرح را از خود عبور دهد حسن
ديگر اين نوع سرريزها در خودكار بودن و عملكرد خوب آنها بدون نياز به
وسايل مكانيكي يا وسايل محرك است . علاوه بر هزينه سنگين ، در مقايسه با
ساير سرريزها ، سرريزهاي سيفوني داراي معايبي هستند كه موارد زير از آن
جمله است :
1 ـ قادر نيستند يخ و آشغال را از خود عبور دهند .
2 ـ
امكان دارد سيفون و يا لوله هوا دهي ، توسط شاخ و برگ درختان بسته شود .
3
ـ امكان دارد در نتيجه تغييرات ناگهاني شروع و توقف عمل سيفون جريان خروجي
بطور سريع قطع و وصل شود و يا بصورت امواج به رود خانه بريزد . اين عمل
سبب ايجاد نوسانهاي ناخواسته در تراز پاياب رود خانه خواهد شد .
4 ـ
ارتعاشات در اين نوع سرريزها ، در مقايسه با ساير انواع بيشتر است . لذا
لازمه استفاده از آنها ، داشتن فونداسيون خوب است كه بتواند ارتعاشات را
تحمل كند .
همانندساير انواع سرريزها كه داراي مجاري تخليه سر پوشيده
هستند ، يكي از عمده ترين عيوب سرريزهاي سيفوني عدم قدرت آنها در تخليه
جريانهاي بزرگتر از سيل طرح ، براي افزايش معمول سطح آب مخزن است . زيرا با
تجاوز سطح آب مخزن از ارتفاع طرح سرريز ، تغييرات دبي جريان خروجي قابل
توجه نخواهد بود . در نتيجه مي توان گفت كه انتخاب سرريزسيفوني ، بعنوان
سرريز اصلي ، به همراه يك سرريز اضطراري و يا كمكي مي تواند انتخاب معقولي
باشد .
سيستم انحراف آب ●
سيستم انحراف آب سد كرخه شامل يك آبراهه بتني چهار دهانه (كالورت)، سازه هاي آبگير ورودي، حوضچه آرامش انتهائي، پيش فرازبند، فراز بند و نشيب بند مي باشد
- طول : 950 متر
-
حجم بدنه : 5/4 ميليون متر مكعب
- عرض تاج : 20 متر
- بيشترين عرض
در پي: 495 متر
- ارتفاع از كف رودخانه : 52 متر
- حداكثر حجم ذخيره :
433 ميليون مترمكعب
● نشيب بند
براساس منحني دبي - اشل رودخانه براي دبي 150 مترمكعب در ثانيه ، سطح آب در پايين دست نشيب بند در رقوم 115 متر و براي دبي سيل 4570 مترمكعب در ثانيه سطح آب در رقوم 5/120 متر و بنا براين رقوم تاج نشيب بند 5/121 متر از سطح دريا در نظر قرار گرفته شده است.
عمليات انحراف آب از مسير اوليه خود معمولا اولين اقدامي است كه در پروژه هاي سد سازي به عمل مي آيد. در سد مخزني كرخه براي انحراف آب، استفاده از يك آبراهه بتني (كالورت)و چهار دهانه بهترين روش شناخته شده است. مشخصات اين آبراهه بتني به شرح ذيل ميباشد:
- شكل: چهار
دهانه با مقطع هشت ضلعي
- ابعاد هر دهانه : 5/10×5 (ارتفاع × عرض) متر
-
طول : 790 متر (با احتساب سازه هاي ورودي و خروجي)
- نوع پوشش : بتن
مسلح
- حجم خاكبرداري : حدود 5/1 ميليون مترمكعب
- حجم بتن مصرفي :
223 هزار مترمكعب
- تراز كف دهانه ورودي: 113 متر از سطح دريا
- تراز
كف حوضچه آرامش: 100 متر از سطح دريا
- ظرفيت تخليه : 3680 مترمكعب در
ثانيه در تراز 70/161 متر از سطح دريا (قبل از تبديل به تخليه كننده عمقي)
سازه ورودي آبراهه سيستم انحراف، بطول 32 و عرض 6/30 متر شامل چهار دهانه آبگير، برج آبگير، شيار دريچه ها و دريچه هاي انسداد ميباشد.
براي
انسداد مسير آب در دهانه هاي اول و دوم كالورت، از دو دريچه انسداد رأس (
براي
بالابردن قطعات و جايگذاري دريچه هاي كالورت از يك جرثقيل دروازه اي طره
دار (Gantry Crane) به ظرفيت 120 تن كه در
تراز تاج برج آبگير (160 متر)، نصب شده بود استفاده شده است. جرثقيل مزبور
پس از آبگيري و انسداد دائم دريچه ها، از محل خود دمونتاژ گرديد.
در
قسمت فوقاني برج آبگير، مجاري و پنجره هائي در نظر گرفته شده است كه پس از
تبديل كالورت به تخليه كننده عمقي، از آنها به عنوان مسيرهاي ورود آب به
تخليه كننده، استفاده ميشود.
جهت
استهلاك انرژي آب خروجي از كالورت، در انتهاي آن حوضچه آرامشي به عرض 35،
طول 5/128 و تراز كف 100 متر نسبت به سطح دريا احداث شده است.
در خروجي
هر يك از آبراهه ها نيز شيارهائي براي نصب دريچه هاي استاپ لاگ تعبيه شده
است تا در مواقع لازم بتوان با نصب دريچه ها از بازگشت آب به داخل آبراهه
ها جلوگيري كرد. براي اين منظور از سه سري دريچه استاپ لاگ استفاده ميشود.
از
مجاري كالورت انحراف در زمان بهره برداري به عنوان تخليه كننده عمقي
استفاده ميشود. بدينمنظور در 50 متر مياني هر يك از آبراهه هاي اول، دوم و
سوم كالورت انحراف و لوله و شير آلاتي نصب شده است كه ضمن محدود كردن سطح
مقطع عبور آب در آنها از 48 متر مربع به 14/3 متر مربع، مجموع دبي خروجي
آنها را به 360 متر مكعب در ثانيه (در تراز نرمال مخزن) محدود كرده اند.
دهانه
چهارم كالورت انحراف نيز بطور كامل مسدود شده و به عنوان راه دسترسي به
موقعيت تخليه كننده و شير آلات دهانه هاي ديگر استفاده ميشود.
در سيستم
تخليه كننده براي كنترل دبي آب خروجي از دو دريچه اضطراري و سرويس استفاده
ميشود كه هر يك بوسيله سرووموتوري به قدرت 175 تن باز و بسته ميشوند.
به منظور نفوذ ناپذير نمودن پي و جلوگيري از زه آب، در پي سد ديواره يا غشائي نفوذ ناپذير اجرا ميگردد. به علت هزينه زياد حفاري و تزريق نا پذيري پي سد كرخه و براي آب بندي مطمئن تر پي، بجاي اجراي پرده آب بند، از ديوار آب بند با بتن پلاستيك استفاده شده است.
اين ديواره آب بند كه با بدنه سد هم محور ميباشد، در زير پي و
در مركز هسته رسي اجرا شده است. ساير مشخصات ديوار آب بند به شرح ذيل
ميباشد:
- طول ديواره : 2930 متر
- عرض ديواره : 80 /0 تا 1 متر
-
حجم كل بتن ديواره : 147370 مترمكعب
- حداقل عمق : 18 متر
- حداكثر
عمق : 78 متر
بدليل اهميت تكيه گاه چپ سد و قرارگيري نيروگاه در اين
منطقه و با توجه به تأثيري آبگيري و تراوش در لايه هاي مختلف كنگلومرائي،
جهت محافظت و پايداري شيبهاي محدوده نيروگاه و كاهش تراوشات، اجراي ديوار
آب بند در شرق نيروگاه در نظر گرفته شد. جهت اتصال اين ديوار آب بند به
ديوار آب بند اصلي سد، از پرده تزريق در گالري دسترسي كيلومتر 950+0
استفاده ميشود و بدينوسيله عملا جلوي نفوذ آب به محدوده نيروگاه گرفته
خواهد شد.
مشخصات ديوار آب
بند شرق نيروگاه
طول : حدود 750
متر
تعداد پانل : حدود 300
عمق ديواره : 20 تا 70 متر
حجم تقريبي
بتن ديواره : 30 هزار متر مكعب
بمنظور دسترسي به پي بدنه واقع در زير هسته رسي، ديوار آب بند، رفتار نگاري ديوار آب بند و برطرف نمودن نقاط ضعف احتمالي در دوران بهرهبرداري، يك گالري بتني به فاصله كمي از ديوار آب بند و در پائين دست آن طراحي و ساخته شده است.
موارد استفاده
اين گالري عبارتند از:
- امكان رفتار نگاري و اطلاع از فشار پيزومتري آب
در لايه هاي مختلف زير پي سد
- امكان افزايش عمق و يا ترميم آب بندي پي
سد
- امكان رفتار نگاري و كنترل نشست پي سد
- امكان زهكش نمودن و
كاهش دادن فشار آب هر يك از لايه هاي زمين شناسي زير پي سد
- امكان
بازرسي و مشاهده ظاهري وضعيت زير پيمشخصات گالري بازرسي - موقعيت: زير هسته
رسي به فاصله 5/7 متر، از محور ديوار آب بندپی در پائين دست
- ابعاد:
2/3*6/2 (ارتفاع*عرض) متر
- طول گالري بازرسي: حدود 1300 متر
- تعداد
گالري هاي دسترسي: سه عدد به ترتيب در كيلومترهاي 950+0 و 450+1 و 160+2
-
طول گالريهاي دسترسي: جمعاً 465 متر
- حجم كل بتن ريزي: 46000 متر مكعب
ابزاردقيق در تاسيسات وپروژههاي حساس و مهم همچون سدهاي بزرگ نقش شريانهاي اطلاعاتي و آگاهكننده از عكسالعملها و رفتارهاي اين سازهها در برابر شرايط مختلف بارگذاري در مراحل ساخت و بهرهبرداري را بر عهده دارند. به همین منظور برای بررسي رفتار پي و بدنه سد کرخه در حين اجرا و علی الخصوص در زمان بهره برداري، از نقطه نظر فشار منفذي آب، فشار خاك، نشت ها و انحرافات احتمالي بدنه، از نهصد و بیست قطعه ابزار دقيق استفاده شده است . ابزار فوق در 23 مقطع از بدنه و متناسب با وضعيت پي و ارتفاع سد توزيع شده اند.
( ســـرريــــز )
با در نظر گرفتن پارامترهائي از قبيل ارتفاع سد، حجم مخزن، نوع سد و اهميت آن در تأمين نيازهاي كشاورزي، توليد انرژي برقابي، موقعيت قرارگيري سد نسبت به مناطق مسكوني پائين دست و خسارات اقتصادي و اجتماعي ناشي از شكست سد، سرريز سد كرخه براي تخليه مطمئن حداكثر سيلاب محتمل (P.M.F) و با در نظر گرفتن ارتفاع آزاد مناسب طراحي گرديده است.
مشخصات اين سرريز به شرح ذيل ميباشد:
نوع : اوجي با
شوت دريچه دار
موقعيت : جناح راست بدنه
ظرفيت تخليه : 18260 متر مكعب
در ثانيه (در حالت وقوع سيلاب P.M.F)
طول كل سرريز: 1118 متر (با احتساب طول حوضچه آرامش و كانال
خروجي)
عرض سرريز: 110 متر (بدون احتساب پايه هاي مياني 90 متر)
طول
حوضچه آرامش : 164 متر
عرض حوضچه آرامش: 110 متر
بار آب طراحي اوجي
سرريز : 17 متر
تراز آستانه سرريز: 209 متر از سطح دريا
حجم
خاكبرداري : 5/5 ميليون مترمكعب
حجم بتن مصرفي : 758 هزار متر مكعب
بخشهای مختلف سرريز
طول اين کانال حدود 90 متر و تراز کف آن 201 متر از سطح دريا در نظر گرفته شده است. اين کانال وظيفه هدايت آب به سرريز را به عهده دارد.
سازه ورودي سرريز يك
سازه بتني حجيم به ابعاد 59×110 متر مي باشد كه شامل اوجي سرريز ، پايه
هاي مياني و كناري، دريچه هاي قطاعي و تعميراتي، پل دسترسي در تاج سد، پل
جرثقيل دروازه اي و تجهيزات هيدرومكانيكي مانور دريچهها مي باشد.
تاج
سازه ورودي سرريز در تراز 209 متر از سطح دريا قرار دارد كه نسبت به رقوم
كانال سرريز (تراز 201 از سطح دريا) داراي اختلاف ارتفاع 8 متر مي باشد.
رويه
بالادست تاج سرريز با شيب 1:1 و عرض پايه هاي مياني سرريز معادل 4 متر مد
نظر قرار گرفته است.
جهت كنترل عبور آب از سرريز از شش سري دريچه قطاعي
استفاده ميشود كه هر يك داراي 18 متر ارتفاع ، 15 متر عرض، 22 متر شعاع و
170 تن وزن ميباشند و در نوع خود از بزرگترين دريچه هاي قطاعي ساخته شده در
ايران ميباشند. عملكرد هر دريچه قطاعي توسط دو سرووموتور هر يك به ظرفيت
126 تن و با كورس 11 متر انجام ميشود.
جهت تعميرات دريچه هاي قطاعي نيز
از 4 قطعه دريچه استاپ لاگ استفاده ميشود كه هريك داري 15 متر عرض، 3 متر
ارتفاع و 30 تن وزن ميباشند عمل جابجائي و جايگذاري دريچه هاي استاپ لاگ با
استفاده از يك جرثقيل دروازه اي 35 تن و با طول ريل 130 متر استفاده
ميشود.
● شوت
شوت سرريز با طولی
حدود 600 متر ، از دو دهانه 54 متری که توسط يک ديوار ميانی به ضخامت 2 متر
از يکديگر جدا شده اند، تشکيل شده است.
اين شوت ، در 170 متر اوليه با
شيب طولی معادل 25 درصد و در 320 متر بعدی با شيب طولی معادل 5 درصد و در
انتها با قوس سهموی محدب به طول تقريبی 100 متر، تا نقطه اتصال به حوضچه
آرامش ادامه مي يابد.
برای جلوگيری از بروز پديده کاويتاسيون در شوت، از
سه هواده در ايستگاههای 230 (محل اتصال شوت 25% به 5% ) ، 550 (محل اتصال
شوت 5% به سهمی ) و 614 (در طول قوس سهمی) استفاده شده است.
● سيستم استهلاك انرژي و مشخصات آن ( حوضچه آرامش )
جهت استهلاك
مطمئن انرژي جريان خروجي از حوضچه آرامش استفاده شده است . حوضچه آرامش از
نوع U.S.B.R نوع يك مي باشد. رقوم كف حوضچه آرامش با توجه به ارتفاع
ثانويه پرش هيدروليكي و رقوم سطح آب پاياب ، در تراز 95 متر از سطح دريا در
نظر گرفته شده است . طول حوضچه آرامش معادل 164 متر و عرض حوضچه برابر 110
متر در نظر گرفته شده است . در قسمت انتهايي ، كف حوضچه با شيب 1:5 (V:H) از رقوم 95 متر در طول 65 متر به تراز 108 متر مي رسد. رقوم تاج
ديواره هاي كناري حوضچه بر اساس حداكثر رقوم سطح آب در حال وقوع سيل 1000
ساله با احتساب ارتفاع آزاد معادل تراز 5/122 متر از سطح دريا در نظر گرفته
شده است.
|
منبع قرضه |
سطح منبع قرضه (كيلومتر مربع) |
عمق منبع قرضه (متر) |
فاصله تا ساختگاه سد (كيلومتر) |
مقدار حجم مفيد (ميليون متر مكعب) |
نوع مصالح |
محل استفاده | |
|
* درشت دانه |
G1 |
4 |
10-5 |
8-4 |
20 |
GW-GP |
پوسته، زهكش، فيلترها، لايه هاي انتقالي و مصالح بتن |
|
G2 |
8/0 |
متوسط 2 |
14-11 |
75/1 |
GW-GP و مقداري GC | ||
|
G3 |
8 |
متوسط 3 |
12-9 |
5/2 |
GW-GP | ||
|
** ريزدانه |
C1 |
5/2 |
5-3 |
13-10 |
2/6 |
گل سنگ هوا زده CH |
هسته رسي سد |
|
معدن چناره |
|
|
57 |
|
سنگ آهك |
ريپ رپ شيرواني بالا دست | |
|
ملاحظات: GP = شن ماسه دار با دانه بندي نا مطلوب GC = شن ماسه دار مخلوط با خاك رس GW = شن ماسه دار با دانه بندي مطلوب CH = رس غير آلي با درجه خميري زياد * بر پايه نتايج آزمايشات اين مصالح جهت تراكم مساعد ميباشند و بيشينه دانسيته خشك آنها بيش از ((g/cm3 08/2 ميباشد. ** نتايج آزمايشات تراكم ناپذيري برجا، نشان ميدهد امكان استفاده از اين مصالح بعنوان هسته رسي وجود دارد | |||||||
ادامه مطلب...
مطلب کاملی در مورد سد خاکی در ۹ صحفه در فرمت pdf جمع آوری شده است برای دسترسی دانلود این مجموعه جامع در مورد سد خاکی روی لینک زیر کلیک کنید.
لینک کمکی دانلود (برای راحتی از این لینک استفاده نمایید):
ظاهرا مرجع اصلی:
منبع : www.irpdf.com
ادامه مطلب...
-------------------------------------------------------------
استانداردهاي بخش آب در پنج زمينه آب و محيط زيست، آبياري و زهكشي، سد و تونل هاي انتقال، منابع آب و مهندسي رودخانه ها و سواحل تقسيم بندي شده اند:
- استانداردهاي بخش آب ـ زمينه آ ب و محيط زيست / تاسيسات آب و فاضلاب
- استانداردهاي بخش آب ـ زمينه آب و محيط زيست / كنترل كيفيت و تصفيه آب
- استانداردهاي بخش آب ـ زمينه آبياري و زهكشي
- استانداردهاي بخش آب ـ زمينه سد و تونل هاي انتقال
- استانداردهاي بخش آب ـ زمينه منابع آب
- استانداردهاي بخش آب ـ زمينه مهندسي رودخانه ها و سواحل
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------
استانداردهاي بخش آب و فاضلاب در دو زمينه تاسيسات آب و فاضلاب و كنترل كيفيت و تصفيه آب تقسيم بندي شده اند:
- استانداردهاي بخش آب و فاضلاب ـ زمينه: تاسيسات آب و فاضلاب
- استانداردهاي بخش آب و فاضلاب ـ زمينه: كنترل كيفيت و تصفيه آب
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------
استانداردهاي بخش برق در سه زمينه انتقال، توزيع و توليد تقسيم بندي شده اند:
- استانداردهاي بخش برق ـ زمينه: انتقال
- استانداردهاي بخش برق ـ زمينه: توزيع
- استانداردهاي بخش برق ـ زمينه: توليد
سد مارون بر روي رودخانه مارون در فاصله 19 كيلومتري شمال شرق بهبهان احداث گرديده است . اين سد از نوع سنگريزهاي شني با هسته رسي ميباشد و هدف از اجراي آن تأمين آب مورد نياز كشاورزي جهت آبياري حدود 55000 هكتار از طريق تنظيم جريان آب رودخانه مارون و همچنين كنترل سيلاب و بهرهگيري جهت توليد انرژي برقآبي است
آلبوم عکس مراحل ساخت نیروگاه سد مارون
آلبوم عکس یکی از سدهای بزرگ جهان
ممجموعه بیش از ۱۰۰۰ عکس از مراحل ساخت نیروگاه سد مارون ، دیدن از این مجموعه بسیار زیبا و آموزشی را به تمامی دوستان بخصوص رشته های فنی و مهندسی و دانش آموزان و دانشجویان توصیه می نماییم
برای دیدن تصاویر با آدرس وب زیر مراجعه نمایید روی لینک ها کلیک نمایید
سری اول ۳۵۰ عکس http://kv5105h.blogfa.com/
سری اول ۵۰۰ عکس http://v5105kh.blogfa.com/
سری اول ۳۵۰ عکس http://khv5105.blogfa.com/
سری اول ۲۵۰ عکس http://v5k105h.blogfa.com/
http://behbahaniran.blogfa.com/مشخصات فني نيروگاه :سد مارون بهبهان
قدرت نصب نيروگاه 151 مگاوات
توان نامي نيروگاه 2 واحد 5/75 مگاوات
نوع توربين فرانسيس عمودي
برای دیدن اندازه واقعی عکسها روی آنها کلیک کنید.























ادامه مطلب...






















































































































































































































